Tại báo cáo cập nhật ngành bất động sản và tác động đến thị trường chứng khoán do bộ phận nghiên cứu thuộc Công ty chứng khoán SSI (SSI Research) vừa phát hành, đơn vị này đánh giá thị trường các tháng đầu năm đã gần như xuống mức thấp nhất trong các năm gần đây khi lực cầu giảm sâu, lượng giao dịch giảm đến 50% so với cùng kỳ.
Tuy nhiên, theo SSI Research, hiện nay đang có những dấu hiệu cho thấy thị trường bất động sản đã tạo đáy và có những dấu hiệu hồi phục khi mặt bằng lãi suất đã có dấu hiệu hạ nhiệt sớm hơn dự kiến.
Cụ thể, thời điểm đầu năm, SSI Research dự báo lãi suất có thể đạt đỉnh vào giữa năm 2023 rồi giảm dần. Theo SSI Research, lãi suất đã hạ nhiệt sớm hơn dự kiến, bắt đầu từ giữa tháng 3. Mặc dù chưa phản ánh đáng kể lên lãi suất cho vay, nhưng lãi suất giảm vẫn giúp ổn định tâm lý thị trường về vấn đề này.
“Thị trường bất động sản đã có những động thái tích cực hơn, chủ yếu từ phía chủ đầu tư và môi giới. Về phía nhu cầu, mặc dù lãi suất cho vay mua nhà trung bình đã giảm xuống khoảng 13,5%/năm trong tháng 4 từ mức cao nhất khoảng 15%/năm vào tháng 1. Đây vẫn là mức cao và cần giảm hơn nữa để kích cầu mạnh hơn”, nhóm phân tích nhận định.
Với lãi suất vay mua nhà hiện tại dao động quanh khoảng 13%, SSI Research cho rằng có thể cần phải cắt giảm thêm lãi suất này từ 150 đến 200 điểm cơ bản (1,5 - 2 điểm %) mới có thể kích thích được nhu cầu trên thị trường bất động sản và điều này rất có thể sẽ xảy ra vào năm 2024.
Khi đó, tình hình thanh khoản sẽ tốt hơn khi các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản và thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Chính phủ đi vào thực tiễn.
Trong bối cảnh lãi suất giảm sớm hơn dự kiến và được hỗ trợ tích cực hơn của Chính phủ, SSI Research cho rằng thời điểm xấu nhất có thể đã qua đối với ngành bất động sản.
Để kích cầu, thời gian qua các chủ đầu tư đã đưa ra hàng loạt giải pháp như: Cho phép đặt cọc 30% đến khi bàn giao nhà; hỗ trợ lãi suất trong vòng 2-5 năm, ân hạn nợ gốc lên đến 24 tháng; kéo dài thời gian thanh toán lên 3-5 năm; Chiết khấu cao lên tới 30-50% tổng giá trị hợp đồng khi thanh toán trước; miễn phí phí quản lý sau khi bàn giao nhà; cam kết cho thuê lại với lãi suất hấp dẫn (cụ thể 12%/năm trong 3 năm đầu sau khi bàn giao); các khoản hỗ trợ tài chính khác cho người mua. Ngoài ra, các chủ đầu tư nước ngoài đã tích cực hơn trong hoạt động M&A và hợp tác phát triển với các đối tác trong nước.
Mặc dù thị trường bất động sản đang cải thiện, nhưng có thể vẫn còn một số trở ngại nhất định. Trong đó lãi suất cho vay vẫn cần giảm thêm để kích thích nhu cầu trở lại. Các chính sách hỗ trợ cũng cần thời gian để thực sự tác động lên thị trường, đặc biệt là tháo gỡ nút thắt trong quá trình cấp phép dự án.
Bên cạnh đó, SSI Research cho rằng rủi ro vẫn có thể xảy ra với những chủ đầu tư không thể thương lượng được với trái chủ để giãn thời hạn thanh toán hoặc cân đối dòng tiền để trả nợ.
Những chủ đầu tư ít bị ảnh hưởng bởi vấn đề trái phiếu, sở hữu quỹ đất tốt và có khả năng phát triển và bán hàng mạnh mẽ sẽ có khả năng vượt qua được “cơn gió ngược” phía trước và hưởng lợi từ các chính sách hỗ trợ.