Huy động 900 tỷ đồng từ trái phiếu trong một ngày
Thông tin từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết, CTCP Tập đoàn Phượng Hoàng Xanh A&A (Phenikaa Group) mới đây đã công bố phát hành thành công 6.000 trái phiếu có mã PKACH2330001, với mệnh giá 100 triệu đồng/trái phiếu trong ngày 14/12/2023. Giá trị phát hành là 600 tỷ đồng, kỳ hạn 7 năm, lãi suất 6,2%/năm.
Cùng ngày 14/12/2023, Phenikaa Group cũng đã phát hành thành công 300 tỷ đồng trái phiếu mã PKACH2330002, kỳ hạn 7 năm, lãi suất phát hành là 5,87%. Như vậy, chỉ trong 1 ngày, tập đoàn này đã phát hành thành công 2 lô trái phiếu, đem về tổng giá trị 900 tỷ đồng.
Các thông tin về trái chủ, mục đích phát hành, tài sản đảm bảo,... không được công bố. Tuy nhiên, chỉ 1 ngày trước khi phát hành, Phenikaa đã mang quyền mua cổ phần, khoản cổ tức, lợi ích, khoản tiền nhận được hoặc sẽ nhận được liên quan tới 28 triệu cổ phần trong CTCP Vicostone thế chấp tại Credit Guarantee and Investment Facility (CGIF)- quỹ ủy thác có liên quan đến Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB).
Phenikaa hiện là tập đoàn đa ngành với các đơn vị thành viên trong và ngoài nước, hoạt động trên nhiều lĩnh vực như công nghiệp, công nghệ, giáo dục đào tạo và chăm sóc sức khỏe. Trong đó, pháp nhân nổi bật trong hệ sinh thái là Vicostone, một trong những doanh nghiệp xuất khẩu đá thạch anh lớn nhất khu vực. Đây cũng là thành viên duy nhất của hệ sinh thái này niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Chủ tịch HĐQT kiêm Người đại diện pháp luật của Tập đoàn Phenikaa hiện là ông Hồ Xuân Năng (SN 1964). Ngoài Phenikaa và Vicostone, vị doanh nhân với biệt danh “Năng Do Thái” còn đứng tên tại loạt doanh nghiệp khác như: Trường Đại học Phenikaa, CTCP Đầu tư Giáo dục Phenikaa, CTCP Kiểm định và Chứng nhận Phenikaa, CTCP Điện tử Phenikaa, Viện Nghiên cứu & Công nghệ Phenikaa, CTCP Phenikaa-X,…
Hiện tại, Phenikaa là công ty mẹ nắm giữ đến 134,6 triệu cổ phiếu VCS, tương đương 84,15% vốn điều lệ của Vicostone. Trong khi đó, ông Hồ Xuân Năng cũng đang trực tiếp sở hữu 5,98 triệu cổ phiếu VCS, tương đương 3,74% vốn của doanh nghiệp xuất khẩu đá thạch anh này. Vicostone hiện là doanh nghiệp giá trị thứ 2 sàn HNX với vốn hoá hơn 8.700 tỷ đồng.
Tập đoàn mẹ vẫn “khoẻ” nhưng hạt nhân hệ sinh thái đang “ốm”
Phenikaa thành lập từ tháng 10/2010 với số vốn điều lệ 100 tỷ đồng, thành phần cổ đông sáng lập gồm: Nghiêm Thị Ngọc Diệp (99%), Phạm Hùng (0,5%) và Phạm Thị Thu Hằng (0,5%). Tháng 2/2017, vốn điều lệ của Phenikaa tăng lên mức 1.600 tỷ đồng và chỉ 10 tháng sau đó, vốn điều lệ tiếp tục tăng lên mức 2.100 tỷ đồng. Đến tháng 8/2019 số vốn điều lệ của Phenikaa là 3.000 tỷ đồng, chi tiết cổ đông không được đề cập.
Cùng với quá trình tăng vốn, tập đoàn không ngừng mở rộng quy mô qua từng năm. Thời điểm cuối năm 2022, tổng tài sản của Phenikaa lên đến hơn 8.900 tỷ đồng, tăng 500 tỷ so với đầu năm. Vốn chủ sở hữu cũng tăng vượt mức 6.000 tỷ trong khi tổng nợ phải trả tại cùng thời điểm chỉ khoảng 2.900 tỷ đồng.
Quy mô mở rộng, kết quả kinh doanh của Phenikaa cũng liên tục tăng trưởng hàng năm. Mặc dù tốc độ đã chậm lại nhưng doanh thu năm 2022 vẫn đạt mức kỷ lục 1.783 tỷ đồng, tăng 9% so với năm trước. Lợi nhuận ròng đạt 894 tỷ đồng, tăng gần 15% so với năm 2021 và là mức cao nhất từ khi hoạt động.
Trong khi đó, Vicostone từng là doanh nghiệp lớn nhất sàn HNX nhưng đang dần đánh mất vị thế những năm gần đây khi kết quả kinh doanh bước qua chu kỳ tăng trưởng mạnh. Năm 2021, Vicostone ghi nhận tăng trưởng đột phá với doanh thu và lợi nhuận lập kỷ lục. Dù vậy, chỉ một năm sau, doanh nghiệp đã đứt mạch tăng trưởng sau một thập kỷ với doanh thu thuần đạt 5.660 tỷ và lợi nhuận trước thuế 1.377 tỷ đồng, lần lượt giảm 20% và 34% so với cùng kỳ 2021.
Kết quả kinh doanh năm 2022 bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi các yếu tố vĩ mô như bất ổn chính trị, lạm phát, chính sách tiền tệ thắt chặt nhiều nơi trên thế giới, tác động trực diện đến các thị trường kinh doanh chính của Vicostone như Bắc Mỹ, châu Âu. Doanh số bán lẻ giảm, thị trường nhà đất suy yếu, gánh nặng lãi suất tăng cao. Các dự án xây/sửa nhà sụt giảm mạnh, dẫn đến hoạt động kinh doanh xuất khẩu của Vicostone gặp nhiều khó khăn.
Cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ cùng ngành cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của Vicostone. Theo báo cáo của công ty Freedonia (Mỹ), nhu cầu thị trường đá nhân tạo toàn cầu cho lĩnh vực countertop sẽ tăng trưởng trung bình CAGR 4,8% trong giai đoạn 2019 - 2024 để đạt 75,2 triệu m2 vào năm 2024. Nhưng trên thực tế, tại các thị trường lớn trên thế giới, nguồn cung các sản phẩm đá nhân tạo đang gia tăng mạnh mẽ vượt quá mức tăng trưởng của nhu cầu, tạo ra cuộc cạnh tranh khốc liệt về giá giữa các nhà sản xuất đá thạch anh để giành thị phần.
Năm 2023, Vicostone lên kế hoạch kinh doanh theo 2 kịch bản. Trong kịch bản 1, Vicostone đặt mục tiêu doanh thu thuần dự kiến đạt 5.891 tỷ, lợi nhuận trước thuế đạt 1.325 tỷ đồng. Với kịch bản 2, trong điều kiện các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội tác động không thuận lợi, nằm ngoài những dự tính, Vicostone dự kiến doanh thu ở mức 4.713 tỷ, lợi nhuận trước thuế 1.060 tỷ đồng.
9 tháng đầu năm, Vicostone tiếp tục tăng trưởng âm so với cùng kỳ năm ngoái, doanh thuần đạt 3.200 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 718 tỷ đồng, lần lượt giảm 28% và 36% so với cùng kỳ. Với kết quả đạt được, doanh nghiệp mới thực hiện 68% chỉ tiêu kinh doanh đề ra trong kịch bản không thuận lợi.