Các nhà sản xuất điện tử tiêu dùng toàn cầu như HP, Dell, Microsoft và Amazon đang tìm cách chuyển phần lớn năng lực sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Với sự tham gia của những tên tuổi này, cuộc 'di cư' đang đe dọa đến vị thế cường quốc sản xuất thiết bị công nghệ của nền kinh tế số hai thế giới.
HP và Dell, hai nhà sản xuất máy tính cá nhân số 1 và số 3 thế giới, cùng nhau chiếm khoảng 40% thị trường toàn cầu, đang lên kế hoạch tái phân bổ 30% sản lượng sản xuất máy tính xách tay khỏi Trung Quốc, nguồn tin của Nikkei Asian Review cho biết.
Microsoft, Google, Amazon, Sony và Nintendo cũng đang xem xét chuyển một số mảng sản xuất máy trò chơi và loa thông minh ra khỏi Trung Quốc. Các nhà sản xuất PC hàng đầu khác như Lenovo Group, Acer và Asustek Computer cũng đang cân nhắc.
 |
| Trung Quốc đang là nước sản xuất laptop và smartphone lớn nhất thế giới. Ảnh: AP |
Kế hoạch của các công ty công nghệ được thúc đẩy bởi cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh, bất chấp thỏa thuận 'đình chiến' giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm 20 cuối tuần qua ở Osaka. Nhiều nguồn tin cho biết tình hình vẫn còn quá bấp bênh. Cùng với đó, chi phí gia tăng ở Trung Quốc cũng khiến các nhà sản xuất muốn tính đến các lựa chọn thay thế.
Quyết định của một số thương hiệu máy tính và máy trò chơi lớn nhất thế giới về việc chuyển sản xuất - chủ yếu là các sản phẩm dành cho thị trường Mỹ - tương tự động thái cân nhắc điều chỉnh sản xuất của các hãng công nghệ khác. Apple đang tính toán những tác động chi phí của việc di chuyển 30% sản lượng điện thoại thông minh khỏi Trung Quốc. Trong khi đó, ở các nơi khác, các nhà sản xuất máy chủ, sản phẩm mạng và một số linh kiện điện tử đang rời Trung Quốc, với lý do thông thường là theo yêu cầu của khách hàng Mỹ.
Những động thái này sẽ tác động không nhỏ đến xuất khẩu điện tử của Trung Quốc, vốn góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng kéo dài hàng thập kỷ. Nước này hiện là nhà sản xuất PC cũng như điện thoại thông minh lớn nhất thế giới.
Theo nhà cung cấp dữ liệu tại QianZhan, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ngành hàng điện tử của Trung Quốc đã tăng vọt 136 lần, lên 1.350 tỷ USD trong năm 2017, từ mức chỉ hơn 10 tỷ USD vào năm 1991.
Tuy nhiên, nhiều công ty công nghệ đã bị ảnh hưởng bởi cuộc xung đột thương mại, sau khi thuế quan áp vào hàng nhập khẩu trị giá 250 tỷ USD của Trung Quốc và những mối đe dọa tiềm ẩn khác trong tương lai.
Các công ty sản xuất máy chủ như Quanta Computer, Foxconn Technology và Inventec đều đã chuyển một số dây chuyền sản phẩm từ Trung Quốc sang Đài Loan, Mexico và Czech để tránh mối đe dọa bổ sung thuế quan và làm dịu lo ngại của khách hàng liên quan đến phàn nàn rủi ro an ninh quốc gia của Mỹ.
"Sau khi thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc có hiệu lực vào ngày 24/9, chúng tôi bắt đầu sản xuất máy chủ bên ngoài Trung Quốc từ tháng 10", giám đốc điều hành một nhà sản xuất máy chủ Đài Loan cho biết.
Tình hình đang làm dấy lên lo ngại về mất việc làm ở Trung Quốc và tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước, vốn đã chậm nhất kể từ năm 1990.
"Mỹ có thể sẽ cảm thấy một số tác động tiêu cực từ sự thay đổi vì sản phẩm có thể đắt hơn. Nhưng Trung Quốc sẽ cảm thấy phần còn lại vì nền kinh tế sẽ phải chuẩn bị cho tăng trưởng chậm lại và nhiều công nhân cần tìm việc nơi khác", Darson Chiu - Chuyên gia kinh tế tại Viện nghiên cứu kinh tế Đài Loan nói.
HP và Dell, bán được tổng cộng khoảng 70 triệu máy tính xách tay trên toàn cầu năm ngoái, chủ yếu sản xuất ở Trùng Khánh và Côn Sơn, hai cụm sản xuất máy tính xách tay lớn nhất thế giới. Nhưng Trùng Khánh đang mất dần sự tỏa sáng với các nhà sản xuất. Một quan chức chính quyền địa phương nói với Nikkei rằng HP đã hạ dự báo sản xuất năm 2019 xuống dưới 10 triệu máy tính xách tay, tức chỉ bằng gần một nửa sản lượng so với hai năm trước.
"Chi phí sản xuất tăng vọt ở Trung Quốc đã dẫn đến sự sụt giảm các đơn đặt hàng toàn cầu. Bây giờ, sự không chắc chắn liên quan đến cuộc chiến thương mại đang gia tăng thêm xúc tác", quan chức này nói.
HP đã vạch kế hoạch chuyển khoảng 20% đến 30% sản lượng ra bên ngoài Trung Quốc. Công ty đang xem xét xây dựng chuỗi cung ứng mới ở Thái Lan hoặc Đài Loan. Sự thay đổi sản xuất có thể bắt đầu sớm nhất vào giai đoạn cuối tháng 7 đến tháng 9 tới, nhưng vẫn có thể thay đổi.
Dell đã bắt đầu 'chạy thử' sản xuất máy tính xách tay ở Đài Loan, Việt Nam và Philippines. Các nguồn tin nói rằng công ty muốn tránh sự sụp đổ từ cuộc chiến thương mại nhưng cũng lo ngại về sự thiếu hụt công nhân và chi phí gia tăng ở Trung Quốc.