Cụ thể, HoREA đã nghiên cứu, lựa chọn “Phương án 03” của dự thảo và bổ sung nhiều đề xuất. Theo đó, căn hộ chung cư đạt quy chuẩn quốc gia có ít nhất một phòng ở và một khu vệ sinh. Đồng thời, diện tích sử dụng tối thiểu của căn hộ không nhỏ hơn 25m2.
Đáng chú ý, các dự án xây dựng nhà chung cư thuộc khu vực nội đô, khu vực trung tâm hiện hữu tại các đô thị loại đặc biệt phải đảm bảo tỷ lệ căn hộ có diện tích đến 45m2 không vượt quá 10% tổng căn hộ dự án.
HoREA cho biết, Nghị định 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ quy định diện tích tối thiểu của căn hộ nhà ở xã hội là 25m2. Do vậy, phương án của dự thảo đề xuất căn hộ (gồm căn hộ nhà ở xã hội và căn hộ nhà ở thương mại) phải có diện tích sử dụng tối thiểu không nhỏ hơn 25m2 là nhất quán và phù hợp với Thông tư 31/2016/TT-BXD của Bộ Xây dựng.
Theo HoREA, TP.HCM có gần 13 triệu dân, trong đó có khoảng 3 triệu người nhập cư. Mỗi năm tăng khoảng 200.000 người, tương đương dân số một phường nên cần nhà ở giá rẻ.
Qua khảo sát của Sở Xây dựng TP.HCM có khoảng 500.000 hộ chưa có nhà, có khoảng 81.000 hộ cần nhà ở xã hội trong giai đoạn 2016-2020. Trong đội ngũ cán bộ công chức, viên chức Nhà nước tại TP.HCM cũng có khoảng 139.000 người chưa có nhà ở, trước mắt cần khoảng 80.000 căn hộ giá rẻ.
Trong tổng số hơn 402.000 công nhân, lao động đang làm việc trong các khu chế xuất, khu công nghiệp thì có đến 284.000 người cần nhà giá rẻ. Ngoài các dự án ký túc xá sinh viên, nhà lưu trú công nhân chính quy, có các tiện ích và dịch vụ, đa số các khu nhà trọ, phòng trọ đều tạm bợ, thiếu tiện ích, dịch vụ, không đảm bảo an ninh, an toàn phòng cháy chữa cháy.
HoREA cho rằng, dù muốn hay không, thì dòng người nhập cư vẫn còn tiếp tục đến và ở lại TP.HCM trong nhiều năm nữa, vẫn sử dụng hệ thống hạ tầng kỹ thuật giao thông, hạ tầng xã hội.
Trên thực tế, người nhập cư sẽ thuê hoặc mua loại căn hộ nhỏ nếu Nhà nước cho phép xây dựng hoặc phải ở trong các khu nhà trọ lụp xụp, hoặc mua nhà trong các khu phân lô bán nền tự phát của thị trường phi chính thức.
Vấn đề đặt ra là thành phố cần điều chỉnh cơ cấu nền kinh tế và có chính sách phù hợp để thu hút người nhập cư có trình độ cao và quyết liệt giảm mạnh các ngành sản xuất thâm dụng lao động để giảm nhu cầu tuyển dụng người lao động trình độ thấp.
Do đó, việc giải quyết nhu cầu nhà ở với loại căn hộ nhỏ dưới 45m2 với một tỉ lệ hợp lý, có giá vừa túi tiền cho số đông cán bộ công chức, viên chức công nhân lao động là hết sức cần thiết, cấp bách và thể hiện tính nhân văn.
Hiệp hội cũng đề xuất bổ sung quy định về dự án xây dựng nhà chung cư thuộc khu vực ngoài nội đô, khu vực trung tâm hiện hữu tại các đô thị loại đặc biệt phải đảm bảo tỷ lệ căn hộ có diện tích đến 45m2 không vượt quá 25% tổng số căn hộ dự án.
Theo HoREA, đề xuất này nhằm đảm bảo hình thành cộng đồng dân cư bình thường. Đồng thời, tạo điều kiện cho các tỉnh và các TP trực thuộc trung ương xem xét quyết định các dự án chung cư có căn hộ dưới 45m2 phù hợp với nhu cầu và thực tiễn của địa phương.
Về vấn đề này, HoREA cho rằng, đến năm 2021, tuyến metro Bến Thành-Suối Tiên sẽ đưa vào hoạt động, hoàn thành phần còn lại của 64km đường Vành đai 2 và 89km đường Vành đai 3, kết nối đường Võ Văn Kiệt với đường cao tốc Sài Gòn-Trung Lương, đẩy mạnh đầu tư phát triển các khu đô thị vệ tinh… sẽ giải quyết cơ bản vấn nạn kẹt xe, ngập nước và kết nối giao thông thuận lợi.
Vì vậy, HoREA đề nghị UBND TP.HCM cho phép xây dựng căn hộ nhỏ tại chung cư thương mại có diện tích 25-45m2 nhưng phải bảo đảm phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng, tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, kiến trúc nhà ở với tỉ lệ khoảng 25% tổng số căn hộ của chung cư tại các quận ven và huyện ngoại thành. Bởi vì đây sẽ là một trong những giải pháp cần thiết để giải quyết bài toán nhà ở hiện nay cho các tầng lớp nhân dân TP.HCM.
HoREA cũng kiến nghị Bộ Xây dựng sớm ban hành bộ tiêu chuẩn Quốc gia về nhà ở để thực hiện Luật Nhà ở, Luật Xây dựng 2014. Trong đó, HoREA đề nghị quy định về tiêu chuẩn thiết kế căn hộ chung cư thương mại có diện tích tối thiểu 25m2 tại một số khu vực phù hợp, với tỉ lệ hợp lý tùy thuộc điều kiện cụ thể của địa phương.
Trước đó, HoREA cũng đã nhiều lần gửi văn bản lên Bộ Xây dựng, UBND TP.HCM kiến nghị cho phép các doanh nghiệp xây căn hộ dưới 45m2. Tuy nhiên, UBND TP.HCM đều bác bỏ những đề xuất này.
Mới đây nhất, TP.HCM đã ký văn bản 5657 gửi Bộ Xây dựng, kiến nghị không cho phép xây dựng căn hộ thương mại có diện tích dưới 45m2. TP.HCM lo ngại việc đầu tư xây dựng chung cư thương mại với diện tích căn hộ dưới 45m2 sẽ tăng quy mô dân số và tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng kỹ thuật, phá vỡ quy hoạch được duyệt, nguy cơ xuất hiện nhà ổ chuột trên cao trong lòng đô thị.