Hệ sinh thái đằng sau 2 sếp lớn VnDirect
Bà Phạm Minh Hương rời ghế Chủ tịch HĐQT của Chứng khoán VnDirect (mã chứng khoán VND) mới đây là sự kiện rất được quan tâm trên thị trường. Bởi đây là lần đầu VnDirect thay tướng trong 17 năm. Sau khi rời ghế Chủ tịch, bà Minh Hương đảm nhiệm chức danh Tổng giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật của VNDirect.
Cũng từ đây, câu chuyện xung quanh bà Minh Hương và chồng - ông Vũ Hiền thường xuyên được nhắc tới hơn.
Mới đây CTCP Năng lượng Bắc Hà công bố tình hình thanh toán gốc, lãi trái phiếu. Thông tin cho thấy trong nửa đầu năm 2023 công ty phải trả 52,5 tỷ đồng tiền lãi trái phiếu. Ngoài ra còn có lô trái phiếu 100 tỷ đồng đến hạn.
CTCP Năng lượng Bắc Hà thành lập tháng 12/2007 do ông Vũ Hiền làm Chủ tịch HĐQT, vốn điều lệ ban đầu 280 tỷ đồng. Cổ đông sáng lập gồm 4 thành viên trong đó CTCP Tập đoàn đầu tư I.P.A góp 64,8 tỷ đồng chiếm 23,14%; ông Trần Đức Hùng sở hữu 3,86%; ông Trần Quang Trung sở hữu 7,71%, còn lại ông Trần Xuân Mão sở hữu 3,86%.
Tháng 12/2016 công ty tăng vốn lên hơn 302,2 tỷ đồng, trong đó Tập đoàn đầu tư I.P.A nâng tỷ lệ sở hữu lên 73,86%; ông Trần Quang Trung giảm tỷ lệ sở hữu xuống 6,088%; ông Trần Đức Hùng (2,403%) và ông Trần Xuân Mão (2,526%).
Mới đây nhất, tháng 4/2022 công ty thay đổi lãnh đạo, ông Đoàn Văn Khang lên làm giám đốc, người đại diện theo pháp luật. Ông Vũ Hiền vẫn là Chủ tịch HĐQT.Về cổ đông lớn Tập đoàn đầu tư I.P.A, doanh nghiệp này có mã chứng khoán IPA trên sàn, cũng thành lập tháng 12/2007 do ông Vũ Hiền làm Chủ tịch HĐQT. Đầu tư IPA có vốn điều lệ 600 tỷ đồng, do ông Vũ Hiền sở hữu 24,4% vốn điều lệ; bà Phạm Minh Hương sở hữu 11,42% vốn; ông Nguyễn Tống Sơn (4,89%); ông Nguyễn Thanh Ngọc (4%) và bà Nguyễn Lưu Thụy (26,4%).
Lần gần đây nhất, tháng 2/2022 Đầu tư I.P.A tăng vốn điều lệ lên hơn 2.138 tỷ đồng.
Ông Vũ Hiền, chồng bà Phạm Minh Hương, hiện là thành viên HĐQT tại Chứng khoán VnDirect. Tại Đầu tư IPA, ông Vũ Hiền đang làm Chủ tịch HĐQT còn bà Minh Hương là thành viên HĐQT.
Năng lượng Bắc Hà đang nợ trái phiếu
Năng lượng Bắc Hà trước đó công bố tình hình tài chính giai đoạn từ 1/1 đến 31/12/2022 trong đó ghi nhận công ty có lãi 112 tỷ đồng trong năm, tăng 38,3% so với năm trước đó. Tỷ suất lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu (ROE) đạt 16,27%.Kinh doanh có lãi, nhưng Năng lượng Bắc Hà cũng được nhắc tới nhiều vì khoản nợ trái phiếu lớn.
Tính đến hết năm 2022 Năng lượng Bắc Hà còn nợ 1.700 tỷ đồng trái phiếu. Trong số đó, trong năm 2021 công ty phát hành tổng cộng 4 đợt trái phiếu, tổng giá trị 700 tỷ đồng (trong đó 1 lô trái phiếu 100 tỷ đồng đã được mua lại trước hạn).
Mục đích phát hành đều ghi rõ để bổ sung vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, trong đó các lô BHBCH2124001 và 2124002 ghi cụ thể hơn, để cấu trúc nguồn vốn trung và dài hạn, bổ sung vốn cho dự án điện. Hai lô trái phiếu còn lại để đầu tư vào các tài sản, đầu tư triển khai dự án…
Các lô trái phiếu này đều do 1 công ty chứng khoán ôm trọn, không có cam kết đảm bảo và đều do Chứng khoán VnDirect thu xếp phát hành.
Năng lượng Bắc Hà cũng thường xuyên huy động trái phiếu trước đó. Tháng 4/2018 công ty phát hành 2 lô trái phiếu tổng giá trị 300 tỷ đồng, đáo hạn vào tháng 4/2021. Tiếp đó năm 2020 công ty phát hành 3 lô trái phiếu tổng giá trị 600 tỷ đồng, trong đó có lô trái phiếu 400 tỷ đồng phát hành tháng 11/2020 và đáo hạn vào tháng 11/2023 tới đây.Năng lượng Bắc Hà được biết đến là chủ đầu tư dự án thủy điện Nậm Phàng B tại các xã Nậm Khánh, Nậm Đét, Bản Liền, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Thời hạn hoạt động của dự án là 50 năm kể từ ngày được UBND tỉnh ban hành quyết định chủ trương đầu tư. Dự án có công suất lắp máy 4,5 MW.
Tập đoàn đầu tư IPA huy động trái phiếu hàng nghìn tỷ đồng
Tập đoàn đầu tư IPA cũng được nhắc tới với việc thường xuyên huy động lượng lớn trái phiếu. Năm 2020 công ty huy động hàng chục đợt trái phiếu với tổng giá trị hàng nghìn tỷ đồng. Năm 2021 có 3 lô trái phiếu tổng giá trị 2.300 tỷ đồng và đều đáo hạn trong năm 2024.
Còn đầu năm 2022 vừa qua IPA phát hành tiếp 1 lô trái phiếu tổng giá trị 1.000 tỷ đồng, đáo hạn vào tháng 2/2025. Các lô trái phiếu này đều không công bố rõ thông tin, hoặc công bố nhưng đều báo cáo không có tài sản đảm bảo, và đều do Chứng khoán VnDiect thu xếp phát hành.
IPA có nhiều giao dịch đảm bảo tại Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB). Trong đó tháng 7/2021 đưa 2 triệu cổ phiếu VND của Chứng khoán Vndirect thế chấp; tháng 3/2022 là giao dịch thế chấp tiếp 2 triệu cổ phiếu VND và gần đây nhất, tháng 7/2022 đưa 2,5 triệu cổ phiếu VND đi thế chấp. Tất cả các giao dịch thế chấp đều đổ về ngân hàng VIB.
Về tình hình kinh doanh, là một trong số ít có kết quả kinh doanh đảo chiều liên tục. Về tình hình tài chính, kết thúc quý 2/2023 tổng nợ phải trả 4.881 tỷ đồng trong đó hơn 1.100 tỷ đồng vay nợ thuê tài chính ngắn hạn và 3.365 tỷ đồng vay nợ thuê tài chính dài hạn.