Thời điểm dịch Covid-19 bùng phát, nhu cầu khẩu trang, dung dịch khử khuẩn trở nên khan hiếm và đắt đỏ. Đánh đúng điểm yếu của khách hàng, nhiều gian thương “thừa nước đục thả câu” kẻ ép giá, kẻ tuồn hàng giả hàng nhái ra thị trường bán kiếm lời. Trục lợi bất chính trên nỗi sợ hãi, sức khỏe của đồng bào mình.
“Thừa nước đục thả câu”
Ngay từ khi dịch Covid-19 mới bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam. Công ty TNHH MTV Mạnh Khuyên đã nhận thấy đây là thời cơ lớn để “móc túi” người tiêu dùng. Công ty này nhanh chóng đầu tư máy móc để sản xuất khẩu trang không phép, đóng mác khẩu trang y tế bán ra thị trường trục lợi.
Theo tìm hiểu, Công ty TNHH MTV Mạnh Khuyên có mã số thuế: 0104904144. Địa chỉ: Thôn Văn, xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Đại diện pháp luật là ông Nguyễn Trọng Mạnh. Ngày cấp giấy phép: 08/09/2010. Ngành nghề chính: Bán buôn vải, hàng may sẵn, giày dép. Chi tiết: - Bán buôn vải - Bán buôn thảm, đệm, chăn, màn, rèm, ga trải giường, gối và hàng dệt khác - Bán buôn hàng may mặc… thế nhưng, trong suốt thời gian dài đơn vị này ngang nhiên sản xuất các loại khẩu trang 3 lớp, 4 lớp, khẩu trang kháng khuẩn mang thương hiệu Mạnh Khuyên gắn mác khẩu trang y tế bán ra thị trường.
Chỉ cần gõ từ khóa khẩu trang y tế Mạnh Khuyên trên công cụ tìm kiếm cho khoảng 14.200.000 kết quả liên quan trong vòng 0,39 giây. Thế mới thấy được mức độ phủ sóng của khẩu trang y tế không phép mạng thương hiệu Mạnh Khuyên. Và quả thật mức độ “phủ sóng” của thương hiệu khẩu trang này thực sự rất lớn không chỉ trên địa bàn Hà Nội mà còn vươn chân rết đến khắp các tỉnh, thành, với nhiều mạng lưới đại lý, cộng tác viên.
Đặc biệt đơn vị này chủ yếu hoạt động phân phối online, thế nên rất nhiều nhà phân phối, chủ hàng nhận sỉ bán khẩu trang cho Công ty TNHH MTV Mạnh Khuyên không hề biết chính xác công ty này ở đâu, sản xuất thế nào, giấy phép ra sao.
Một tiểu thương ở Thanh Hóa chia sẻ: “Trong thời điểm này nhu cầu khẩu trang của người dân lên cao. Tôi được một người bạn giới thiệu nhập loại khẩu trang này về bán thử. Lúc đầu công ty cũng như người bạn kia giới thiệu nhiệt tình, giá cả phải chăng và cam kết khẩu trang đạt chuẩn có đầy đủ giấy tờ pháp lý. Chính vì vậy tôi đã nhập thử 2 thùng (100 hộp) về bán thử với giá hơn 20 triệu (tính ra khoảng 230 nghìn/hộp 50 cái). Hàng về mới mấy ngày tôi đã bán hết, thế nhưng có anh bạn cho tôi biết rằng đây là hàng giả, hàng nhái, chưa được cấp phép nên tôi không dám lấy tiếp để bán.
Tôi vốn ít học, thấy người ta đưa cho tờ phiếu kiểm nghiệm thì cứ nghĩ đã đầy đủ để kinh doanh. Tôi đâu biết tờ phiếu kiểm nghiệm đó không có giá trị pháp lý. Lo lắng bán hàng giả, hàng kém chất lượng cho người dân nên tôi không bán nữa và thông tin đến Báo Pháp luật Việt Nam đề nghị báo chí xác minh”.
Tận mắt thấy xưởng sản xuất
Trước những phản ánh của bạn đọc, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã vào cuộc xác minh, tìm hiểu hoạt động sản xuất, kinh doanh khẩu trang y tế của Công ty TNHH MTV Mạnh Khuyên. Trái ngược với những lời quảng cáo hoa mỹ trên mạng, nhà xưởng, công ty này có diện tích chỉ vài chục mét vuông, luôn đóng cửa, nên bên ngoài chỉ nghe thấy tiếng máy móc hoạt động.
Cụ thể, phóng viên đã rất khó khăn, vất vả để tìm được công ty cũng như nhà xưởng của đơn vị này. Ngày 25/3 phóng viên có mặt tại thôn Văn, xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì (Hà Nội). Nhưng Google Map trở nên vô dụng không thể tìm chính xác Công ty Mạnh Khuyên ở đâu, dân địa phương cũng không biết về xưởng sản xuất hay công ty nào sản xất khẩu trang. May mắn giữa lúc chúng tôi định từ bỏ thì có người dân dẫn chúng tôi đến nhà Mạnh Khuyên may mặc chứ sản xuất khẩu trang hay không người này không rõ.
Có mặt tại hẻm 250/80/144 đường Phan Trọng Tuệ, thôn Văn, phóng viên đã rất ngạc nhiên khi thấy ở đây chỉ có một tấm biển đề “Công ty TNHH MTV May Mạnh Khuyên” kèm với đó là những cánh cửa sắt kép kín. Quan sát phía ngoài không hề thấy sự hoạt động hay sản xuất, chỉ nghe tiếng máy móc hoạt động. Bằng các biện pháp nghiệp vụ chúng tôi đã ghi lại được những hình ảnh hiếm hoi bên trong khu nhà sản xuất khẩu trang y tế.
Tại thời điểm ghi nhận trong căn nhà tầm 25 đến 30 mét, máy móc đang hoạt động, có khoảng 5 công nhân đang làm việc, người may, người gấp, đóng hộp khẩu trang. Nếu chứng kiếm cảnh này chắc chẳng ai dám đeo những chiếc khẩu trang y tế hay kháng khuẩn này đâu. Nguyên liệu, khẩu trang được vứt la liệt dưới sàn, công nhân thì cứ thoải mái chân trần, tay không làm việc, thậm chí có thể dẫm chân lên những chiếc khẩu trang…
Một công nhân đang sản xuất khẩu trang cho biết: “Nhà em sản xuất khẩu trang từ trước tết, nói chung là nhà em mới đưa máy về đang thử máy”. Khi phóng viên đề cập đến việc khẩu trang Mạnh Khuyên đã bán đi khắp các tỉnh, thành thì người này chia sẻ “bán đi trước đó là nhà em nhờ gia công”. Còn gia công ở đâu, như thế nào thì người này không chia sẻ.
Công nhân này cho biết thêm: “Gớm các bác ở đây đến kiểm tra liên tục, từ UBND xã, rồi huyện nhiều lắm” (kiểm tra nhiều vậy nhưng tại sao doanh nghiệp vẫn hoạt động vẫn còn là dấu hỏi lớn).
Xác nhận với phóng viên ngày 25/3 đơn vị đang sản xuất khẩu trang, Trưởng thôn Văn cho biết: “Họ thành lập công ty về may mặc. Đợt vừa rồi họ có may khẩu trang và UBND cũng xuống kiểm tra và thu khẩu trang. Xử phạt thế nào tôi không nắm rõ vì hôm đó tôi không tham gia đoàn kiểm tra”.
Khẩu trang y tế Mạnh Khuyên quảng cáo rầm rộ trên mạng.
Chưa đầy đủ giấy phép
Để rõ hơn về những hoạt động sản xuất, kinh doanh của đơn vị này phóng viên đã liên hệ làm việc với UBND xã Thanh Liệt. Sau nhiều ngày liên hệ, trao đổi nhanh qua điện thoại, ông Nguyễn Văn Hưởng, Phó Chủ tịch xã Thanh Liệt cho biết:
“Cơ sở này đã bị kiểm tra và đình chỉ hoạt động. Trong thời gian kiểm tra họ đang hoàn thiện giấy tờ. Vừa rồi họ làm được cái chứng nhận ISO cho khẩu trang y tế (trước đây họ làm khẩu trang vải, có giấy phép kinh doanh, công ty hoạt động bình thường). Sau khi chuyển sang sản xuất khẩu trang y tế. Họ có đưa một số sản phẩm đi kiểm nghiệm, xét nghiệm để hoàn tất thủ tục sản xuất khẩu trang y tế. Thế nhưng, để xin được thủ tục, sản xuất được phải mất vài tháng trời, không thể nào xin ngay được.
Được biết, họ có nộp hồ sơ lên Sở Công Thương, nhưng để giấy phép cuối cùng thì họ chưa có. Vừa rồi các bên có kiểm tra, Sở Y tế cũng cấp cho giấy chứng nhận cơ sở này đủ điều kiện để sản xuất khẩu trang y tế, hiện tai họ đang thực hiện đến bước đó”, ông Hưởng nói.
Điều phóng viên thấy băn khoăn nhất là trong các giấy tờ tài liệu xã Thanh Liệt cung cấp, là giấy chứng nhận cơ sở này đủ điều kiện để sản xuất khẩu trang y tế và giấy chứng nhận ISO (do Công ty Cổ phần Chứng nhận Quốc tế chứng nhận). Được biết, các yếu tố nhà xưởng, con người, trang thiết bị để sản xuất các dụng cụ y tế đều có yêu cầu rất ngặt nghèo, từ diện tích, sự sạch sẽ, vô trùng... vậy mà không hiểu vì sao cơ sở này vẫn có chứng nhận của các đơn vị chức năng. (Điều này sẽ được chúng tôi cập nhật trong số báo sau).
Như vậy có nghĩa là đến thời điểm hiện tại Công ty TNHH MTV Mạnh Khuyên vẫn chưa được phép sản xuất và đưa khẩu trang y tế ra thị trường để kinh doanh. Thế nhưng trên thực tế, trong suốt thời gian vừa qua đơn vị này vẫn ngang nhiên kinh doanh, trục lợi trên nỗi lo và sức khỏe của người tiêu dùng. Hàng chục trang web, các trang bán hàng online vẫn đang quảng cáo bán khẩu trang y tế Mạnh Khuyên. Qua sự việc công luận hoàn toàn có cơ sở để hoài nghi về trách nhiệm cũng như năng lực, sự thờ ơ của chính quyền địa phương cũng như lực lượng quản lý thị trường Hà Nội.
Xử phạt 20 triệu đồng
Chiều ngày 25/2/2020, tại thôn Văn Thanh Liệt, Thanh Trì, Hà Nội, Tổ công tác của Công an xã Thanh Liệt phối hợp với Đội kinh tế Công an huyện Thanh Trì tiến hành kiểm tra cơ sở sản xuất khẩu trang của Công ty TNHH MTV Mạnh Khuyên.
Tại thời điểm kiểm tra, phát hiện 4 máy đang hoạt động, 3 công nhân đang làm việc. Kiểm tra thực tế tại xưởng có các thùng các-tông bên trong có các hộp đựng khẩu trang…
Sau đó, Công ty TNHH MTV Mạnh Khuyên đã bị xử phạt 20 triệu đồng với các lỗi vi phạm. Kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, không công bố tiêu chuẩn áp dụng theo quy định.