Tại buổi làm việc liên quan đến dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi mới đây, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cho biết: "Có nhiều ý kiến cho rằng cần mở rộng đối tượng áp dụng đầy đủ chế độ kế toán, chứng từ đối với doanh nghiệp siêu nhỏ, hộ cá nhân kinh doanh và thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp theo quy định, hạn chế việc khoán thuế"
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho rằng trong khi các hộ, cá nhân kinh doanh chưa thực hiện được chế độ kế toán thì việc ấn định thuế, khoán thuế vẫn cần thiết.
Theo Bộ Tài chính, dự thảo luật làm rõ tiêu chí xác định các hộ, cá nhân kinh doanh quy mô nhỏ áp dụng thuế khoán để phù hợp với điều kiện thực tế trong từng thời kỳ. Đối với hộ, cá nhân kinh doanh không thuộc quy mô nhỏ thực hiện nộp thuế theo phương pháp kê khai theo chế độ quy định, sẽ thúc đẩy các hộ, cá nhân kinh doanh có quy mô lớn chuyển đổi thành doanh nghiệp.
Bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn thuế Việt Nam cho rằng việc xác định đúng doanh thu của các hộ khoán là một vấn đề, vì có nhiều hộ kinh doanh được khoán số thuế thấp hơn so với doanh thu.
Do đó để quản lý được mức thuế của hộ kinh doanh thì cần phải gắn mã code cho các máy bán hàng, hóa đơn của các hộ kinh doanh, mỗi đơn hàng bán ra đều phải có mã code. Khi đó mới có thể phản ánh đúng doanh thu của các hộ khoán này.
Bên cạnh đó, vai trò của ngân hàng thương mại trong vấn đề kiểm soát thuế là rất quan trọng. “Có thể phát sinh trường hợp các doanh nghiệp cấu kết với nhau để mua hóa đơn, chuyển tiền qua ngân hàng theo quy định. Sau đó, họ có thể rút tiền ra theo tỉ lệ phần trăm ăn chia như đã thống nhất giữa các doanh nghiệp.
Khi đó, cơ quan thuế không thể kiểm soát được việc mua bán hóa đơn giữa các doanh nghiệp. Do đó cần có sự kết nối thông tin trong thanh toán luồng tiền, luồng hàng giữa cơ quan thuế và các ngân hàng thương mại”, bà Cúc nêu quan điểm.
Ông Nguyễn Hữu Quang - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội cho rằng:"Đối với vấn đề ấn định thuế và khoán thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh hiện nay tỉ lệ thu thuế của các hộ kinh doanh này còn thấp do không nắm được doanh thu chính xác của các hộ kinh doanh"
Do đó cần mở rộng đối tượng áp dụng đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ và thực hiện cơ chế tự khai tự nộp theo quy định, hạn chế việc khoán thuế.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Tài chính nghiên cứu kỹ thêm các nội dung quy định liên quan tới chống chuyển giá của các công ty đa quốc gia theo hướng xây dựng các biện pháp chống xói mòn lợi nhuận, quản lý chặt chẽ việc khấu trừ chi phí lãi vay quá mức để giải quyết tình trạng công ty con ở Việt Nam chuyển lợi nhuận ra nước ngoài thông qua các khoản vay của công ty mẹ mà thực chất là các khoản góp vốn; quyền đánh thuế của Việt Nam với các giao dịch chuyển nhượng vốn gián tiếp của các công ty nước ngoài sở hữu tài sản tại Việt Nam, bổ sung công cụ xử lý đối tượng nộp thuế thành lập công ty danh nghĩa mà không có hoạt động kinh doanh thực chất. Ngoài ra, các quy định của dự án luật cần bảo đảm các doanh nghiệp liên kết phải nộp thuế tương xứng với phần giá trị tạo ra tại Việt Nam trên cơ sở nghiên cứu, áp dụng các thông lệ quốc tế đang thực hiện như: phân bổ rủi ro, giao dịch độc lập... Quy định rõ hơn trong luật về việc cung cấp số liệu hồ sơ thuế của công ty liên kết và nghiên cứu bổ sung xử phạt hành chính đủ hiệu lực với hành vi không kê khai và cố tình không tuân thủ điều chỉnh chuyển giá.