Sáng nay, Hội thảo chuyên đề 3 “Đẩy nhanh tiến độ giải ngân và nâng cao hiệu quả đầu tư công tạo động lực tăng trưởng kinh tế năm 2023” được tổ chức trong khuôn khổ Diến đàn Kinh tế Việt Nam lần thứ 5.
Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương cho biết, Quốc hội đã thông qua kế hoạch đầu tư công năm 2023 với tổng số vốn trên 700 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 25% (khoảng 140 nghìn tỷ đồng) so với kế hoạch năm 2022 và tăng khoảng 260 nghìn tỷ đồng so với kế hoạch năm 2021 (năm đầu tiên của kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025). Năm 2023 cũng yêu cầu phải giải ngân toàn bộ số vốn thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Báo cáo của Bộ KH&ĐT cho biết, ước giải ngân kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước NSNN từ đầu năm đến ngày 30/11/2022 là 38.319,81 tỷ đồng, đạt 58,33% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Theo lãnh đạo Bộ KH&ĐT, mặc dù thấp hơn cùng kỳ năm 2021 và một số năm gần đây nhưng là năm có số tuyệt đối giải ngân cao nhất so với các năm trước đây.
Tuy nhiên hoạt động đầu tư công vẫn còn nhiều hạn chế đã tồn tại từ lâu, chưa xử lý được trong thời gian ngắn như công tác giải phóng mặt bằng, chất lượng chuẩn bị dự án, năng lực Ban Quản lý dự án, nhà thầu..
Từ góc độ nhà thầu, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu xây dựng Việt Nam (VACC) đã chỉ ra một loạt nguyên nhân chậm giải ngân đầu tư công. Đó là thủ túc đầu tư và thanh quyết toán các dự án; Khó khăn từ các nhà thầu xây dựng do một số công tác chưa có định mức, thiếu hụt một số định mức đơn giá…
Từ thực tế đó, ông Hiệp đề nghị, để đẩy mạnh việc giải ngân đầu tư công, bên cạnh các chỉ đạo của Chính phủ về chuẩn bị ngân sách, giải phóng mặt bằng, cần có biện pháp giải quyết rốt ráo để đầu ra của vốn ngân sách ở các dự án đầu tư công được lưu thông nhanh chóng.
Cụ thể, cần có kế hoạch rà soát phân loại các đơn giá, định mức để có kế hoạch bổ sung ngay trong quý I/2023, cho kịp triển khai các dự án hiện nay. Cần bổ sung ngay các định mức chuyên ngành giao thông vào hệ thống định mức xây dựng làm cơ sở áp dụng cho các gói hạ tầng;
Cùng với đó, cần có quy trình phân cấp, phân quyền cụ thể và quy định rõ ràng cho các Ban Quản lý dự án, Chủ đầu tư để xử lý việc điều chỉnh, giải quyết các việc phát sinh, điều chỉnh các gói thầu song song với việc tập trung cải thiện chất lượng hồ sơ khảo sát, thiết kế, dự toán của các gói thầu;
Cần nghiên cứu ban hành cơ chế tổng thầu, cơ chế liên danh, cơ chế xét thầu phù hợp cho các gói thầu xây dựng hạ tầng lớn sắp đến (Sân bay Long Thành) để tập hợp được sức mạnh của các nhà thầu Việt Nam.
“Để thực hiện thành công kế hoạch đầu tư công năm 2023, đòi hỏi tinh thần đổi mới, quyết tâm chính trị cao, trách nhiệm hơn nữa của các cấp, các ngành từ trung ương đến địa phương…”, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc phương nhấn mạnh.
Cụ thể, theo Thứ trưởng, cần rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật điều chỉnh hoạt động các dự án đầu tư công, trước tiên là sửa ngay các bất cập đã phát hiện trong năm 2022 nêu ở trên nhằm đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng như hiện nay, có nhiều yếu tố tác động đến đầu vào của hoạt động đầu tư công.
Thứ tưởng đồng thời yêu cầu làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư, chuẩn bị thực hiện dự án, kiểm tra, rà soát từng dự án bố trí kế hoạch vốn năm 2023, đặc biệt là các dự án khởi công mới, lựa chọn dự án đủ thủ tục đầu tư, đáp ứng điều kiện bố trí vốn theo quy định, nâng cao tính sẵn sàng và tính khả thi, khả năng triển khai thực hiện dự án.
Thứ trưởng cũng yêu cầu khẩn trương phân bổ chi tiết kế hoạch vốn năm 2023 cho các nhiệm vụ, dự án trước ngày 31/12/2022 để có thể giải ngân từ ngày đầu, tháng đầu của năm 2023.
“Việc phân bổ phải bảo đảm nguyên tắc, tiêu chí, thứ tự ưu tiên quy định tại Luật Đầu tư công, Nghị quyết của Quốc hội và Quyết định của Thủ tướng Chính …”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Với chủ đề: “Kinh tế Việt Nam 2023: Ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, vững vàng vượt qua thách thức”, Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần thứ 5 đang diễn ra tại Hà Nội.
Đây là Diễn đàn thường niên do Chính phủ và Ban Kinh tế TW phối hợp tổ chức. Diễn đàn hàng năm.
Chiều nay, 17/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ chủ trì và có bài phát biểu quan trọng tại Diễn đàn.