Ngày 6/12, TAND Cấp cao tại TP.HCM tiếp tục phiên xử ông Đặng Thanh Bình (cựu Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước) và 4 đồng phạm nguyên là thành viên Tổ giám sát NHNN về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Đại diện VKS Cấp cao tại TP.HCM phát biểu quan điểm cho rằng ông Bình và 4 thuộc cấp phải thực hiện theo chỉ đạo của Thống đốc NHNN về việc cơ cấu lại Ngân hàng Đại Tín (TrustBank, tiền thân của VNCB) một cách có trách nhiệm. Cụ thể, cựu Phó thống đốc NHNN phải xác minh năng lực tài chính của nhóm đầu tư mới do ông Phạm Công Danh (53 tuổi, nguyên Chủ tịch VNCB) đứng đầu có đảm bảo nguồn tiền đầu tư. Cơ quan công tố cho rằng các bị cáo không thực hiện hết trách nhiệm, gây thất thoát hơn 15.000 tỷ đồng của VNCB.
Về trách nhiệm cụ thể, đại diện VKS cho rằng ông Bình là người đứng đầu, có quyền hạn cao nhất nên phải chịu trách nhiệm lớn nhất. Bởi sai phạm của cựu Phó thống đốc NHNN là nguyên nhân dẫn đến việc tái cơ cấu TrustBank thất bại. Theo cơ quan công tố, bản án sơ thẩm tuyên phạt 3 năm tù là nhẹ nhất trong khung hình phạt, không có cơ sở để giảm án hay cho ông Bình hưởng án treo.
Các bị cáo tại phiên xử.
Tương tự, đại diện VKS đề nghị tòa giữ nguyên mức án sơ thẩm đối với 4 bị cáo Hà Tấn Phước (55 tuổi, Phó giám đốc NHNN Chi nhánh Long An), Lê Văn Thanh (54 tuổi, nguyên Chánh thanh tra NHNN tỉnh Long An), Phạm Thế Tuân (62 tuổi, nguyên Phó giám đốc Ngân hàng Vietcombank Chi nhánh TP HCM), Ngô Văn Thanh (41 tuổi, nguyên Phó phòng Kiểm tra, giám sát tuân thủ Ngân hàng Vietcombank Long An).
Bào chữa cho ông Đặng Thanh Bình, luật sư nói rằng những hoạt động của ngân hàng là quyết định của tập thể, cá nhân Phó thống đốc NHNN không thể quyết định. Luật sư cũng cho rằng ông Bình không làm sai chủ trương của thủ tướng bởi các cơ quan thanh tra đã kiểm tra năng lực của nhóm đầu tư mới do Phạm Công Danh đứng đầu. Sau khi cổ phần được chuyển giao cho lại cho nhóm cổ đông Thiên Thanh, cơ quan thanh tra đã kiểm tra dòng tiền là vay hay vốn tự có.
Bên cạnh đó, đại diện NHNN cho rằng không thể trì hoãn việc tái cơ cấu VNCB vào thời điểm đó. Trong khi, chỉ nhóm nhà đầu tư Thiên Thanh xin tham gia đề án tái cơ cấu này. Do đó, NHNN đã luôn giám sát trong quá trình xây dựng và triển khai phương án tái cơ cấu. Đại diện Ngân hàng cũng cho rằng ông Đặng Thanh Bình và các thành viên tổ giám sát đã nỗ lực trong việc thực hiện chỉ đạo tái cơ cấu. Nhưng đây là công việc đầy nặng nề và phức tạp.
Cựu Phó Thống đốc NHNN Đặng Thanh Bình (đứng) tại phiên toà.
Trong lời nói sau cùng, ông Bình xin nhận trách nhiệm trong việc tái cơ cấu thất bại và xin tòa xem xét cho hưởng án treo. Ông cho biết, trước những khó khăn, hạn chế trong quá trình tái cơ cấu toàn diện hệ thống ngân hàng, bản thân ông đã cố gắng hết sức khi đối diện với hàng loạt sai phạm chưa có tiền lệ. Cựu Phó thống đốc NHNN cũng đề nghị xin giảm án cho 4 thuộc cấp thuộc tổ giám sát. Tương tự, 4 bị cáo nguyên là thành viên tổ giám sát thừa nhận hành vi thiếu sót và mong tòa xem xét những đóng góp thành tích đạt được, hoàn cảnh gia đình cũng như sự tích cực hợp tác với cơ quan điều tra.
Theo nội dung bản án sơ thẩm, với chức vụ được giao, ông Đặng Thanh Bình được phân công phụ trách Cơ quan thanh tra giám sát NHNN, Vụ Pháp chế, giúp Thống đốc chỉ đạo việc tái cơ cấu 6 ngân hàng yếu kém theo đề án 254 của Chính phủ, chỉ đạo công tác thanh tra giám sát trong đó có hoạt động tái cơ cấu, tham gia Ban chỉ đạo tái cơ cấu TrustBank.
Điều kiện nhà đầu tư tham gia tái cơ cấu phải có năng lực tài chính, tuy nhiên bị cáo Bình lại có bút phê việc kiểm tra năng lực sẽ thực hiện sau, tạo điều kiện cho nhóm Phạm Công Danh sử dụng tiền, gây thất thoát 15.000 tỷ đồng tại VNCB. Hậu quả của vụ án là, từ khi nhóm cổ đông Thiên Thanh điều hành, TrustBank làm ăn thua lỗ, vốn chủ sở hữu tiếp tục âm, nợ xấu tăng cao.
Vào thời điểm khởi tố vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm năm 2014, vốn chủ sở hữu của VNCB âm hơn 18.000 tỷ đồng, gấp 4 lần so với lúc chưa tái cơ cấu, nợ phải trả là hơn 38.000 tỷ đồng. Vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm đã xác định thiệt hại là hơn 15.000 tỷ đồng.
Liên quan đến vụ án này, bản án sơ thẩm xác định, quá trình giám sát, cả 4 thành viên tổ giám sát gồm các ông Lê Văn Thanh, Hà Tấn Phước, Ngô Văn Thanh Phạm Thế Tuân khi phát hiện sai phạm của Phạm Công Danh và đồng phạm, đã không quyết liệt dùng biện pháp phù hợp, kiên quyết thu hồi tiền cho VNCB.