Trong những ngày qua, với những hoạt động chào mừng Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9, từ Bắc tới Nam, từ miền xuôi đến miền ngược, cả nước hướng về Thủ đô Hà Nội. Còn Hà Nội như dồn cả về Quảng trường Ba Đình lịch sử, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 2 tháng 9 năm 1945, nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á. Đây sẽ là nơi diễn ra lễ duyệt binh nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Khoảng một tuần nay, với các ngày sơ duyệt rồi đến tổng duyệt, hàng ngàn người dân ở đủ mọi lứa tuổi, từ cụ già gần 100 tuổi đến cháu nhỏ lên 5 lên 3 theo cha mẹ, anh chị đi xem, chen chật cứng hai bên đường, các tuyến phố- nơi các khối diễu hành, duyệt binh cùng trang thiết bị, khí tài đi qua – chờ đợi hàng chục tiếng đồng hồ để chào đón, để chiêm ngưỡng và để tự hào, cho thấy một tinh thần Việt Nam dâng cao hơn bao giờ hết. Dù bạn trực tiếp đi xem diễu binh hay xem qua truyền hình hoặc qua các nền tảng mạng xã hội, thì cũng đều có chung một tâm trạng cảm xúc: Tự hào quá, Việt Nam ơi!
Khoảnh khắc, hình ảnh các khối quân nhân diễu binh với bước chân đều tăm tắp, lá cờ đỏ tung bay trong gió Mùa thu nắng tỏa Ba Đình... sẽ mãi là động lực thúc đẩy tinh thần làm việc và cống hiến trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Những cảm xúc ấy, từ những sự kiện chào mừng đại lễ diễu binh, diễu hành và những chương trình âm nhạc được tổ chức hoành tráng nhằm kỷ niệm các sự kiện trọng đại của đất nước (Concert quốc gia; V-Concert; V Fest hay Tổ quốc trong tim) đã lan tỏa, truyền cảm hứng và kết nối cảm xúc hàng triệu con tim đủ mọi lứa tuổi, tầng lớp xã hội, vùng miền, tạo nên trạng thái mà nhà xã hội học nổi tiếng Emile Durkheim gọi là "cao trào tập thể/sự sôi nổi tập thể" (collective effervescence).
Chính cảm xúc tập thể này đã tạo ra một chất keo vô hình: Sự đoàn kết xã hội (Social Solidarity) đó là lòng tin tưởng và gắn bó của công dân với quốc gia. Sự đoàn kết xã hội này, theo E. Durkheim, được kết nối từ cảm xúc tập thể, phong trào xã hội chính là chất “xi măng xã hội” (Social Cement) để gắn kết các cá nhân với cộng đồng, với xã hội, cùng chung một niềm tin, một chí hướng.
Theo Robert Putnam, sự đoàn kết xã hội là một dạng "tài nguyên xã hội, vốn xã hội" (Social Capital) vô cùng quý giá, thúc đẩy hợp tác, chia sẻ và gắn kết cộng đồng vì mục tiêu chung. Điều thú vị của tài nguyên xã hội/vốn xã hội, khác với các tài nguyên vật chất, tài chính hay tài nguyên thiên nhiên, nếu khai thác không hợp lý thì sẽ cạn kiệt, thì tài nguyên xã hội/vốn xã hội nếu không sử dụng thì sẽ mai một, nhưng càng được khai thác, huy động và sử dụng thì càng làm giàu thêm, càng mạnh mẽ, nên tài nguyên xã hội/vốn xã hội rất cần những cơ hội được kích hoạt như dịp đại lễ Quốc khánh 2025 này.
Lòng yêu Tổ Quốc, cũng như sự đoàn kết xã hội không phải tự nhiên mà có.
Lòng yêu Tổ Quốc, cũng như sự đoàn kết xã hội không phải tự nhiên mà có, nó đòi hỏi một quá trình. Bởi lẽ nhận thức là một quá trình thông qua học hỏi, trải nghiệm. Tinh thần yêu nước hay đoàn kết xã hội bắt nguồn từ sự giáo dục (xã hội hóa cá nhân) từ gia đình, nhà trường và xã hội (thông qua các thiết chế xã hội và phương tiện truyền thông đại chúng). Từ giáo dục chính thức đến giáo dục không chính thức. Và những sự kiện, những hoạt động đa dạng, phong phú và giàu ý nghĩa chào mừng 80 năm khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa là những bài học sâu sắc giáo dục cho mọi người, nhất là thế hệ trẻ, về lòng yêu nước và đoàn kết xã hội, hòa hợp dân tộc.
Nhìn những dòng người chen chân chứng kiến lễ diễu binh mừng 80 năm Quốc khánh, chứng kiến những biểu hiện về niềm vui với những sắc thái khác nhau, có thể nhận thấy sự lan tỏa lòng yêu nước, tự hào dân tộc, tự hào về sự phát triển vững mạnh của đất nước và con người Việt Nam.
Dù bạn trực tiếp đi xem diễu binh hay xem qua truyền hình hoặc qua các nền tảng mạng xã hội, thì cũng đều có chung một tâm trạng cảm xúc: Tự hào quá, Việt Nam ơi!
Rồi đại lễ diễu binh, diễu hành mừng Quốc khánh 2-9 sẽ qua đi. Nhưng tôi tin rằng với hàng triệu công dân, với những người từ phương Nam xa xôi tự túc về Hà Nội để chứng kiến những ngày tháng lịch sử, những người con từ miền biên giới, hải đảo, từ miền Trung nắng gió, vượt mưa bão ra Thủ đô, với những Cựu chiến binh, những người tuổi 80-90 đến những thiếu niên, nhi đồng… thì những khoảnh khắc, hình ảnh các khối quân nhân diễu binh với bước chân đều tăm tắp, lá cờ đỏ tung bay trong gió Mùa thu nắng tỏa Ba Đình, và tiếng quân nhạc hào hùng vẫn sống mãi trong lòng người dân, là nguồn cảm xúc tập thể, là chất xi măng xã hội hun đúc lòng yêu nước, là động lực thúc đẩy tinh thần làm việc và cống hiến trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.