Đặc điểm của cổ phiếu ESOP là người có quyền mua sẽ được mua cổ phiếu với giá trị phát hành thường thấp hơn nhiều so với thị giá thực tế đang giao dịch trên thị trường, tức người mua có thể lãi lớn ngay sau khi được phân phối thành công. Tuy nhiên, cổ phiếu ESOP cũng thường bị hạn chế chuyển nhượng trong một thời gian nhất định.
CTCP Ô tô Trường Hải (THACO) vừa thông qua phương án phát hành gần 6,7 triệu cổ phiếu ESOP theo chương trình lựa chọn cho người lao động.
Cụ thể, những người lao động có thâm niên làm việc từ 3 năm trở lên và đang làm việc ở công ty đến thời điểm phát hành sẽ là những người được lựa chọn mua cổ phiếu ESOP của THACO. Tổng số cổ phiếu ESOP mà THACO phát hành có giá trị theo mệnh giá (10.000 đồng/cổ phiếu) là 67 tỷ đồng. Tuy nhiên, trên thị trường OTC cổ phần của THACO có giá là 60.000 đồng/cổ phiếu, tức tổng giá trị thị trường thực tế là khoảng 400 tỷ đồng.
Ông Trần Bá Dương - Chủ tịch Ô tô Trường Hải
Hiện tại, Trường Hải vẫn chưa niêm yết cổ phần trên sàn chứng khoán Việt Nam. Số cổ phiếu ESOP này sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng 3 năm kể từ ngày kết thúc đợt phát hành. Sau đợt phát hành này, Trường Hải Thaco dự kiến sẽ tăng vốn điều lệ từ 16.580 tỷ đồng lên gần 16.647 tỷ đồng.
Đại gia bất động sản phía Nam là Novaland cũng đã phát hành lô cổ phiếu thưởng có giá trị lên tới cả ngàn tỷ đồng. Theo đó, Novaland thông báo đã hoàn tất phát hành 22,67 triệu cổ phiếu ESOP với mục đích gắn kết lợi ích nhân viên với công ty và bổ sung vốn lưu động. Tổng giá trị phát hành theo mệnh giá (10.000 đồng/cổ phiếu) là 226,7 tỷ đồng, còn theo giá thị trường tại thời điểm kết thúc phiên 8/1 (57.700 đồng/cổ phiếu) là hơn 1.300 tỷ đồng. Trong đó, 4,5 triệu cổ phiếu sẽ được tự do chuyển nhượng và 18,17 triệu cổ phiếu còn lại sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng một năm.
Theo thông tin từ Novaland, có 145 người lao động của công ty được nhận số cổ phần ESOP này. Trong đó, một số lãnh đạo của công ty này đã báo cáo kết quả thực hiện quyền mua cổ phiếu ESOP như: ông Bùi Xuân Huy (TGĐ) đã mua 2 triệu cổ phiếu; bà Hoàng Thu Châu (Thành viên HĐQT) đã mua 1,7 triệu cổ phiếu; bà Trần Thị Thanh Vân (Kế toán trưởng) mua hơn 1 triệu cổ phiếu; ông Phan Lê Hòa (Giám đốc tài chính) đã mua 500.000 cổ phiếu…
CTCP Thế giới di động cũng là doanh nghiệp thường xuyên phát hành ESOP cho cán bộ, nhân viên
Một trường hợp khác là đại gia bán lẻ Thế giới Di động. Vào cuối năm 2018, công ty này đã thông báo phân phối 12,73 triệu cổ phiếu ESOP cho 3.830 người lao động của công ty. Mức giá phát hành bằng mệnh giá là 10.000 đồng/cổ phiếu. Trên thị trường, cổ phiếu MWG đang giao dịch quanh mức 84.000 đồng/cổ phiếu, thì số cổ phiếu ESOP này có giá trị khoảng 1.070 tỷ đồng.
Số cổ phiếu ESOP này sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng 4 năm, trong đó mỗi năm sẽ có 25% số cổ phần được nhận sẽ được tự do chuyển nhượng.
Một số doanh nghiệp lớn khác cũng thực hiện phát hành ESOP cho lãnh đạo và nhân viên như: CTCP Chứng khoán SSI đã phát hành 10 triệu cổ phiếu ESOP (giá phát hành là 10.000 đồng/cổ phiếu, trị giá thị trường khoảng 257 tỷ đồng); Tập đoàn xây dựng Hòa Bình phân phối 1,3 triệu cổ phiếu ESOP (giá phát hành là 10.000 đồng/cổ phiếu, trị giá gần 20 tỷ đồng) hay Coteccons phát hành 900.000 cổ phiếu ESOP (giá phát hành là 56.000 đồng/cổ phiếu, trị giá thị trường khoảng 144 tỷ đồng).