Dự trữ dầu nhiên liệu chưng cất của Mỹ đã cạn kiệt xuống còn 106 triệu thùng vào ngày 7 tháng 10, mức thấp nhất theo mùa kể từ khi chính phủ Mỹ bắt đầu thu thập dữ liệu hàng tuần vào năm 1982.
Dự trữ sản phẩm chưng cất của EU chỉ là 360 triệu thùng vào cuối tháng 9, mức thấp nhất theo mùa kể từ năm 2004.
Trong khi đó, nguồn dự trữ tương tự của Singapore đã giảm xuống chỉ còn 8 triệu thùng, mức thấp nhất theo mùa kể từ năm 2007.
Hệ thống lọc dầu và xăng dầu toàn cầu đã chứng tỏ không thể theo kịp tốc độ tăng trưởng tiêu thụ nhiên liệu nhanh chóng - kết quả của quá trình phục hồi sản xuất và vận chuyển sau đại dịch coronavirus.
Nút thắt cổ chai trước mắt chính là thiếu công suất chưng cất và bẻ khóa xúc tác đủ để tạo ra các sản phẩm chưng cất từ dầu thô (“Thông tin chi tiết về ngành lọc dầu”, Diễn đàn Năng lượng Quốc tế, ngày 20 tháng 9 năm 2022).
Hai hệ thống lọc dầu lớn nhất thế giới đều sản xuất ít nhiên liệu chưng cất hơn so với trước khi đại dịch bùng phát.
Việc đóng cửa nhà máy lọc dầu của Mỹ do đại dịch gây ra, sự cố thiết bị và kế hoạch chuyển sang xe điện đã khiến công suất không đủ để đáp ứng nhu cầu gia tăng trong cả nội địa lẫn xuất khẩu.
Các nhà máy lọc dầu của Mỹ sản xuất trung bình 4,9 triệu thùng dầu chưng cất mỗi ngày trong 12 tháng kết thúc vào tháng 7 năm 2022, giảm so với 5,2 triệu thùng trong cùng kỳ kết thúc vào tháng 7 năm 2019.
Các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc cũng đã giảm quy mô chế biến dầu thô khi nước này phải vật lộn với tình trạng kinh tế bị gián đoạn do các đợt phong tỏa liên tục để kiểm soát dịch bệnh.
Theo Cục Thống kê Quốc gia, Trung Quốc đã sản xuất 115 triệu tấn dầu diesel trong 8 tháng đầu năm 2022, giảm so với mức 119 triệu tấn của cùng kỳ năm 2018.
Một số nhà hoạch định chính sách phương Tây đã kêu gọi Trung Quốc giảm bớt sự thiếu hụt sản phẩm chưng cất bằng cách tăng cường chế biến dầu thô và nối lại xuất khẩu nhiên liệu. Nước này gần đây đã ban hành hạn ngạch xuất khẩu mới để cho phép xuất khẩu nhiều nhiên liệu hơn ra nước ngoài.
Nhưng dầu diesel chỉ chiếm 30% sản lượng của các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc - phần còn lại là xăng (26%), naphtha (9%), dầu mazut (9%), khí dầu mỏ (9%), nhựa đường (7%), than cốc (5%) và dầu hỏa (5%).
Việc chế biến nhiều dầu thô hơn để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu sản phẩm chưng cất có thể sẽ khiến hệ thống nhà máy lọc dầu tồn kho dư thừa các sản phẩm khác.
Trong bất kỳ trường hợp nào, việc tăng tốc quá trình chế biến của nhà máy lọc dầu sẽ chỉ đẩy sự thiếu hụt ngược dòng từ thị trường nhiên liệu sang thị trường thô.
Các kho dự trữ dầu thô của Hoa Kỳ bao gồm cả dự trữ chiến lược của chính phủ đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2002, theo dữ liệu từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ.
Không có đủ dầu thô để đáp ứng sự gia tăng lớn nhu cầu từ các nhà máy lọc dầu ở Trung Quốc mà không gây tồn kho các mặt hàng khác và đẩy giá cao hơn.
Theo Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, đây là bối cảnh mà các quan chức Mỹ nói với những người đồng cấp Ả Rập Xê Út rằng “không có cơ sở thị trường nào để cắt giảm mục tiêu sản xuất” trước cuộc họp OPEC + vào tuần trước, theo Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ.
Trong trường hợp không có sự bổ sung sản lượng thô và công suất nhà máy lọc dầu, con đường duy nhất để tái cân bằng thị trường là thông qua việc giảm mạnh mức tiêu thụ nhiên liệu để ổn định, sau đó xây dựng lại kho sản phẩm chưng cất.
Diesel và các sản phẩm chưng cất từ dầu mỏ được sử dụng nhiều trong sản xuất, vận chuyển hàng hóa, nông nghiệp, khai thác mỏ, lâm nghiệp và khai thác dầu khí, do đó, tiêu thụ chủ yếu được thúc đẩy bởi chu kỳ kinh tế hơn là giá cả.
Nhu cầu giảm mạnh mức tiêu cho thấy chu kỳ kinh doanh đang suy thoái tương đối nghiêm trọng trên khắp Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ không thể khoan giếng dầu hoặc xây dựng các nhà máy lọc dầu mới, nhưng cơ quan này có thể giảm tiêu thụ nhiên liệu bằng cách tăng lãi suất và gây ra sự suy giảm trên diện rộng hơn trong nền kinh tế trong nước và các đối tác thương mại lớn.
Các nhà giao dịch lãi suất Mỹ dự đoán Fed sẽ nâng mục tiêu lãi suất liên ngân hàng lên 4,75-5,00% trước cuối tháng 3 năm 2023, tăng từ mức 3,00-3,25% hiện tại.
Nếu dự báo này thành sự thật, lãi suất của Mỹ sẽ tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 10 năm 2007, thời điểm ngay trước khi bắt đầu cuộc suy thoái vào tháng 12 cùng năm.
Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Tổ chức Thương mại Thế giới và Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) trong những ngày gần đây đều cảnh báo rằng một đợt suy thoái nghiêm trọng có thể xảy ra vào năm 2023.
Nhưng với công suất dự phòng gần như cạn kiệt, suy thoái là con đường khả dĩ nhất để tái cân bằng thị trường sản phẩm chưng cất dầu nói riêng và thị trường xăng dầu nói chung.
Theo Reuters