Sắp đến tết Nguyên đán 2020, nhiều sàn giao dịch bất động sản, cò đất đang đua nhau bung hàng nhằm vét khách dịp cuối năm. Một trong các chiêu bán hàng là quảng cáo bán nhà, đất ngân hàng (NH) thanh lý để tạo niềm tin cho người mua. Tuy nhiên, trong đó có nhiều cái bẫy tiềm ẩn, người mua cần tỉnh táo để nhận ra.
Rao một đằng, bán một nẻo
Thời điểm này nhiều người sẽ nhận được điện thoại, tin nhắn, bản thông báo quảng cáo mời chào mua nhà, đất NH thanh lý. Thực tế số sản phẩm mà NH thanh lý thực sự rất ít, nhân viên môi giới chỉ lợi dụng cái mác này để đẩy đi những khu đất đang có vấn đề về pháp lý hoặc có tranh chấp.
Anh Trần Minh Dũng (ngụ quận Gò Vấp, TP.HCM) cho biết mới đây anh đọc được thông tin đất NH thanh lý giá rẻ ở quận 2, chỉ 1 tỉ đồng một lô 60 m2. Thấy rẻ nên anh gọi cho môi giới và được cho biết mảnh đất gần phà Cát Lái. Tuy nhiên, khi đi xem đất thì anh được dẫn xem đất ở Nhơn Trạch, Đồng Nai. Lúc ấy có nhiều “chim mồi” cùng coi đất nên anh Dũng và nhiều người đã vội vã đặt cọc dù chưa nắm rõ pháp lý dự án.
Khi đến đóng tiếp 50% giá trị lô đất, anh yêu cầu cung cấp giấy tờ pháp lý thì chỉ được cho xem sổ hồng phôtô. “Tôi yêu cầu cung cấp rõ các giấy tờ pháp lý thì bên công ty hứa hẹn rồi đến nay vẫn không phản hồi gì” - anh Dũng bức xúc.
Tương tự, chị Ngọc (ngụ quận Thủ Đức) cũng kể chị nhận được nhiều quảng cáo mua nhà, đất NH thanh lý. Đa phần các nhà, đất này được rao bán với giá rẻ hơn thị trường đến 1/2, 1/3, NH cam kết lợi nhuận 18%-30% hoặc được trả chậm lãi suất 0%. Do đã có kinh nghiệm, chị yêu cầu cung cấp giấy tờ pháp lý, vị trí lô đất thì bên cò đất đưa ra đủ lý do như sổ đang thế chấp tại NH, lô đất đang xây dựng hạ tầng nên chưa thể coi được… Thấy rủi ro cao nên chị đã từ chối.
Theo TS Bùi Quang Tín, ĐH NH TP.HCM, quảng cáo bán nhà, đất NH thanh lý chỉ là chiêu bán hàng đánh vào tâm lý ham rẻ của người mua. Bởi theo quy định khi thanh lý tài sản, các NH thường phải đăng tải thông tin trên website và các phương tiện truyền thông chứ không sử dụng hình thức phát tờ rơi dọc đường, dán cột điện hoặc thông qua cò đất.
Dùng từ thanh lý để cho người mua thấy giá rẻ, cộng với việc mạo danh NH để tạo lòng tin về pháp lý trong khi thực tế là các lô đất được rao bán đa phần đều có rắc rối. Trong đó chủ yếu là chưa rõ ràng về pháp lý nên người mua phải đề cao cảnh giác.
Nhiều chiêu lừa cuối năm
Theo chuyên gia bất động sản Trần Khánh Quang, thời điểm cuối năm là dịp nở rộ nhiều chiêu trò lừa đảo, đặc biệt là dụ dỗ mua bán đất nền. Ngoài chiêu đất thanh lý còn có việc vẽ ra dự án ma để lừa đảo để chiếm dụng tiền đặt cọc. Khi đã cầm được tiền cọc trong tay, bên bán thường chây ỳ, không bàn giao bất động sản, người mua vừa mất tiền vừa phải đi kiện cáo.
Một chiêu phổ biến nữa là nhiều cá nhân, tổ chức lập website mạo danh công ty bất động sản uy tín để thực hiện hành vi lừa đảo. Người thiếu kinh nghiệm sẽ rất dễ “dính đòn”.
Ngoài ra còn có việc một lô đất đem bán cho nhiều người. Các đối tượng lừa đảo lợi dụng ở những mảnh đất, ngôi nhà đang đợi làm thủ tục chuyển đổi, ra sổ, đợi bồi thường… Vì chưa có giấy tờ, không thể mua bán qua công chứng nên hầu hết giao dịch đều là giấy viết tay nên có thể viết nhiều giấy, bán cho nhiều người.
Người mua nhà, đất ở tỉnh lẻ cũng phải cẩn trọng. Với những căn nhà không có giấy chứng nhận, được mua bán bằng giấy tay, để tăng sự tin tưởng kẻ lừa đảo thường nhờ các văn phòng thừa phát lại lập vi bằng. Nhà chung sổ, nhiều căn chung một giấy chứng nhận được bán bằng hình thức đồng sở hữu, lập vi bằng. Theo cách làm này, người mua rất dễ dính vào các nhà, đất có tranh chấp, bị cầm cố NH, xây dựng trái phép mà không hề hay biết.
Đừng vội tin nhà, đất thanh lý
Luật sư Trần Xoa, Đoàn Luật sư TP.HCM, thông tin thông thường văn phòng thừa phát lại NH thẩm định cho vay đều có hồ sơ pháp lý vững chắc và đầy đủ. Khi tiến hành thanh lý tài sản (có thể hiểu là quy trình thu hồi nợ), NH có thứ tự ưu tiên rất rõ ràng. Nhóm ưu tiên một là chủ nhà, đất. Gia chủ được thông báo về việc thanh toán nợ hoặc tất toán trước tiên. Trường hợp nợ quá hạn sau nhiều lần nhắc nhở, NH tính lãi, giảm lãi và vẫn ưu tiên cho khách vay mua lại hoặc cho tự tìm cách thanh lý.
Trường hợp khách vay không thể thanh toán nợ NH mới tiến hành các bước theo quy trình phát mại tài sản (khởi kiện, định giá lại, đấu giá, thi hành án…). Vì thế người mua đừng vội tin khi nghe tới nhà, đất NH thanh lý. Những lô đất có giá thấp hơn giá trung bình trên thị trường thường tiềm ẩn rủi ro.