Hiếu PC là cái tên đã quá quen thuộc đối với cộng đồng mạng Việt Nam. Anh từng là một hacker khét tiếng, sau khi mãn hạn tù tại Mỹ, anh trở về Việt Nam, được trao cơ hội đóng góp cho xã hội khi trúng tuyển vào Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) thuộc Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông. Hiếu PC luôn mong muốn cống hiến cho nước nhà và hỗ trợ cộng đồng mạng những phương thức bảo mật an toàn.
Sau khi thành lập group giúp mọi người bảo vệ tài khoản và hỗ trợ người dùng lấy lại tài khoản facebook bị khoá. Mới đây, Hiếu PC lại tiếp tục chia sẻ bài viết cảnh báo sự nguy hiểm khi để lộ CMND, CCCD. Những tưởng trong tay giữ CMND, CCCD là không có chuyện gì xảy ra nhưng điều đó chưa chắc. Giữa tháng 5 vừa qua, Bộ Công an điều tra vụ gần 10.000 CMND, CCCD người Việt bị rao bán trên mạng.
Giấy CMND/CCCD bị lấy như thế nào?
Trong thời đại công nghệ thông tin như ngày nay, chỉ một vài tấm ảnh chụp thông tin cá nhân sau đó bị các bên cung cấp dịch vụ, sản phẩm bán thông tin đó cho bên thứ ba hoặc bị hacker đánh cắp dữ liệu từ những cơ quan thường yêu cầu xác thực danh tính như ngân hàng, hàng không, chứng khoán, ứng dụng vay tiêu dùng, nhà mạng, … thông tin đó được bán ngoài chợ đen. Cơ quan công an điều tra được, ngày 13-5, gói dữ liệu 17 GB của hàng ngàn người dùng mạng với giá khoảng 9.000 USD.
Rủi ro khi để lộ thông tin trên CMND, CCCD là rất lớn vì kẻ gian có thể sử dụng trong các mục đích lừa đảo trên mạng vì đối tượng có đủ tất cả thông tin cần thiết để xác minh danh tính của 1 người số điện thoại, hình ảnh CMND/Hộ chiếu, nếu cần còn có cả video xác thực. Ví dụ, kẻ xấu có thể sử dụng thông tin của người dùng tạo các tài khoản có xác thực CMND trên mạng để thực hiện các mục đích xấu như: Vay tiền, mua bán, cờ bạc... Hay sử dụng các hình thức lừa đảo khác và họ hoàn toàn có thể cung cấp ảnh CMND giả của người dùng để làm tin.
Thông tin trên CMND hoặc CCCD có thể dùng để đăng ký mã số thuế "lén lút" bởi các công ty để xác định ứng viên là nhân viên của công ty nhằm hợp thức hóa các mục đích khác của công ty, tránh bị cơ quan chức năng xử phạt. Việc này làm mất thời gian và ảnh hưởng đến việc xin mã số thuế sau này của cá nhân, buộc họ phải làm thủ tục hủy mã số thuế cũ và xin mã số thuế mới rất phức tạp.
Đặc biệt là tội phạm có thể sao chép thông tin để làm giả giấy tờ. Thông tin vẫn giữ nguyên nhưng ảnh thẻ bị thay đổi sau đó đem giấy tờ giả này đến ngân hàng chiếm đoạt tiền trong tài khoản hoặc làm hồ sơ mở thẻ tín dụng, vay tín chấp buộc nạn nhân phải gánh nợ.
Trường hợp khác là tội phạm có thể tra được thông tin như số điện thoại và giả làm công an, kiểm sát viên, thanh tra tòa án đến hù dọa và tống tiền nạn nhân. Một khi những giấy tờ giả này thực hiện hành vi trái pháp luật thì chính chủ cũng gặp khó khăn như khi xuất-nhập cảnh.
Người dùng cần phải tự bảo vệ CMND hoặc CCCD của mình
- Không đăng tải các giấy tờ cá nhân, tài sản lên mạng xã hội.
- Nếu cần chia sẻ thông tin danh tính cá nhân với ai đó qua các ứng dụng như Zalo, Messenger, … thì sau khi chia sẻ xong nên thu hồi tin nhắn, dùng tính năng tự động xóa tin nhắn sau khoảng thời gian thích hợp.
- Nâng cấp lên CCCD có gắn chip được nhà nước quản lý bảo mật
- Tránh mua những SIM số ảo, số đã qua sử dụng vì những SIM này có thể đăng ký những dịch vụ cho vay online hoặc những mục đích không rõ ràng.
- Tạo một email hoặc trang bị số điện thoại riêng để đăng ký các dịch vụ yêu cầu thông tin cá nhân. Trong trường hợp bị rò rỉ dữ liệu, người dùng cũng sẽ không quá lo lắng.
- Không cung cấp thông tin CMND, CCCD cho những dịch vụ không thiết yếu, các nhà phát hành dịch vụ không có cam kết đảm bảo an toàn thông tin cá nhân.
- Không cho người khác mượn CMND, CCCD nếu không có mục đích chính đáng.