Phong trào khởi nghiệp ở Việt Nam những năm gần đây đang phát triển không ngừng với nhiều sinh viên nuôi mộng làm chủ doanh nghiệp ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Vậy nhưng khởi nghiệp có phải là lựa chọn dành cho tất cả mọi người?
Nếu chiếu theo những gì doanh nhân Phạm Đình Đoàn, Chủ tịch Tập đoàn Phú Thái và doanh nhân Robert Trần, Giám đốc điều hành Tập đoàn Tư vấn Chiến lược RBNC phụ trách thị trường Bắc Mỹ và Châu Á Thái Bình Dương, chia sẻ trong chương trình "CEO-Chìa khóa thành công" phát sóng gần đây thì câu trả lời có lẽ là "không".
Ở vai trò tư vấn chiến lược, ông Robert Trần cho biết có những trường hợp sau khi nghe câu chuyện của người chủ doanh nghiệp hoặc người đang làm startup, ông khuyên họ nên từ bỏ để quay về đi làm thuê trở lại.
Ông nhấn mạnh tại thị trường Việt Nam, 98% startup thất bại. Nhưng nguyên nhân thất bại không phải vì họ thiếu ý tưởng hay thiếu sự tự tin vào bản thân, mà vì những người này chưa có sự chuẩn bị tốt.
"Thường tôi khuyên trước khi làm startup, các bạn trẻ hãy đi làm một thời gian. Với các bạn chủ startup đến gặp tôi, tôi phải biết họ xuất phát điểm từ đâu rồi tôi mới đặt câu hỏi để họ tự tìm ra giải pháp".
Mở rộng quan điểm này, ông Phạm Đình Đoàn khẳng định trong thời đại hiện nay, kiến thức dày lên theo từng ngày. Muốn khởi nghiệp, mỗi cá nhân cần phải có sự trang bị kiến thức đầy đủ, mà theo ông là phải "đủ lông đủ cánh" trước đã.
"Tôi gợi ý trước 30 tuổi, các bạn nên đi làm thợ và học càng nhiều càng tốt, làm càng nhiều càng tốt, va chạm càng nhiều càng tốt,…lấy những điều ấy làm điểm tựa. Trước 30 tuổi hãy vấp ngã, xong bị sốc về mặt tinh thần, bị nhụt chí rồi hẵng khởi nghiệp".
Cũng theo chủ tịch Phú Thái Holdings, hiện giờ trên thế giới có nhiều CEO chỉ làm thuê nhưng vẫn sở hữu thu nhập rất cao, thậm chí trở thành tỷ phú, triệu phú. "Ở đây các bạn đừng nghĩ cứ phải mở doanh nghiệp riêng, cứ phải làm tổng giám đốc thế nọ thế kia mới là được".
Với những người trẻ vẫn đang đi làm và có ý định khởi nghiệp, hiện nay có một mô hình khá phù hợp là "startup within corperate".
Lý giải về mô hình này, ông Robert Trần cho biết đó là mô hình những người trẻ vẫn đi làm công bình thường, nhưng trong công ty sẽ có riêng một phần ngân sách để họ startup, sáng tạo ra những điều gì đó mới mẻ, thậm chí là "điên rồ". Trong mô hình này, người trẻ dùng 80% công sức để làm các công việc hằng ngày, còn 20% vẫn là tham gia vào dự án startup.
"Mô hình đó chúng tôi làm nhiều bên New York và rất thành công. Những người tài thường có cái tôi lớn, nếu không nghĩ ra cách giữ họ, để họ đi ra ngoài startup thì họ chưa chắc thành công nhưng công ty chắc chắn bị mất nhân tài", ông Robert Trần nhấn mạnh.