Tại phiên thảo luận về Tài chính - Tín dụng khơi thông dòng vốn trung và dài hạn, nằm trong khuôn khổ Diễn đàn kinh tế tư nhân Việt Nam 2019, ông Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế tài chính, cho rằng giải pháp thúc đẩy phát triển quỹ đầu tư bất động sản tại Việt Nam đã không còn là câu chuyện mới bởi quỹ đầu tư bắt động sản đã manh nha từ năm 2012.
Tuy hiên, hiện quỹ này chưa thể mở rộng. Theo giải thích của ông Phạm Hồng Sơn, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, cơ sở pháp lý đã có quy định từ năm 2012 nhưng đến 2016 cơ quan quản ý mới đồng ý cho quỹ của Techcombank thành lập. Quỹ này chủ yếu đầu tư vào bất động sản. Vì nguồn tiền khó, việc đầu tư vào các dự án tương đối khó khăn.
Trong khi đó, ông Nguyễn Trần Nam - nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam nhấn mạnh, thị trường bất động sản theo xu hướng của nền kinh tế, và đang có dấu hiệu giảm sút. Năm 2009-2010, thị trường sốt giá nhưng không có người mua gây lên khủng hoảng và đóng băng, kéo theo ngành ngân hàng khó khăn.
Trong quý I/2019, tỷ lệ hấp thụ sản phẩm bất động sản trên thị trường đạt 90%. Tín dụng vào bất động sản bị siết chặt và giảm mạnh. Tổng dư nợ vào bất động sản chỉ hơn 500.000 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng nhỏ. Hiện tại, nguồn cung giảm sút trong khi sức mua của người dân gia tăng nhưng hàng hóa không có bởi 2 năm nay, các thủ tục cấp phép bị siết chặt, người dân chuyển sang mua đất nền. Bởi vậy, ông Nam cho rằng các ngân hàng nên siết chặt cho vay đất nền.
Trước đây, tăng trưởng dư nợ tín dụng trong ngành bất động sản cao hơn tốc độ trung bình, đạt 18% vào năm 2016, trong khi thị trường chung chỉ 12%. Đến năm 2017, con số này lại ngược lại. "Dòng tiền vào bất động sản giảm mạnh", ông Nam nói.
Theo ông Nguyễn Trần Nam, quỹ bất động sản cho phép đầu tư vào dự án chưa hoàn thành mới thực sự là động lực cho các dự án. Tuy nhiên, quỹ bất động sản theo như Nghị định 58, Nghị định 60, quỹ có sự pha trộn giữa quỹ đầu tư bất động sản và quỹ tín thác bất động sản.
Bên cạnh đó, Thông tư 36 chuẩn bị sửa đổi. Ông Nam cho rằng, quỹ là hướng cân bằng dòng vốn nói chung, trong đó có thị trường bất động sản. Bên cạnh sửa đổi khung pháp luật, các quy định chưa thúc đẩy hình thành và hoạt động quỹ.
Đại diện Hiệp hội Bất động sản Việt Nam kiến nghị xây dựng ngân hàng tiết kiệm nhà ở theo mô hình của Đức, Séc. Những tổ chức này mang lại nhiều lợi ích cho người nghèo, người có thu nhập trung bình...
Ông cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Thông tư 36 trong vốn ngắn hạn cho vay dài hạn, khoản 3 điều 8 Nghị định 20 do ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của doanh nghiệp. Ông cho rằng lý do dân không đầu tư vào các quỹ là do gửi ngân hàng an toàn hơn, thực tế nhiều quỹ có mức độ rủi ro cao. Nhà nước nên miễn thuế cho quỹ này, nên đánh thuế cho những người được chia cổ tức của thuế theo mô hình của Thái Lan, Indonesia...