Lần đầu tiên khởi nghiệp và cũng thất bại… lần đầu
Mới đây, trên trang cá nhân của vị CEO Dh Foods, ông Nguyễn Trung Dũng có những chia sẻ về câu chuyện lần đầu khởi nghiệp của bản thân.
Ông cho biết vào năm 1990, khi vừa tốt nghiệp Đại học tại Ba Lan, ông cùng 4 người bạn thân cùng mở công ty. Vì một người bạn trong nhóm đã lấy vợ, có giấy tờ cư trú tại Ba Lan (gọi là A) nên có thể mở công ty, trong khi 4 người còn lại (trong đó có ông) là chưa có giấy tờ.
Vị CEO Dh Foods - ông Nguyễn Trung Dũng
Nhóm bạn bàn nhau mở quán ăn, kinh doanh mặt hàng tả pí lù ở một số trung tâm thương mại tại Gdansk. Vậy nên cả nhóm quyết định để người bạn có giấy tờ đứng ra thành lập mở công ty, 4 người còn lại trên giấy tờ là nhân viên công ty, còn theo thỏa thuận là cổ đông, tầm 20% mỗi người (có khác chút về tỷ lệ nhưng không đáng kể).
Vì là nhóm bạn thân nên tất cả đều nghĩ khởi nghiệp cũng như cuộc vui tiếp tục thời đại học, không phân chia rõ ràng, không ràng buộc bằng văn bản. Tất cả mọi người cứ thế cùng nhau “cày” từ 6 giờ sáng đến 12 giờ đêm, có hôm đến 1 giờ khuya mới xong việc.
Mỗi ngày, ông cùng các bạn của mình chỉ ngủ khoảng 3 - 4 tiếng nhưng thấy không có vấn đề gì, miễn thu tiền về là vui. Ông Dũng không thích đếm tiền giống như người bạn thân nhưng cảm thấy vui vì công ty phát triển, mọi người có thu nhập, cuộc sống dần ổn định.
Từ một quán ăn, công ty phát triển mở thêm quầy hàng, bán quần áo (chủ yếu là đồ Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ), bán thủ công mỹ nghệ, bán văn phòng phẩm,… Đây là khoảng thời gian mở cửa thị trường của Ba Lan, nhu cầu nhiều nhưng nguồn cung hạn chế.
Nhóm ông Dũng đã mua hàng hoá từ các hệ thống của nhà nước vì nguồn cung ổn định, sau đó bán lại giá gấp 2-3 lần nhưng vẫn đắt khách. Theo sự giải thích của ông chủ Dh Foods, thành công của công ty là vì dịch vụ của nhóm ông tốt hơn, nhân viên bán hàng trẻ trung, niềm nở và quầy hàng trang trí đẹp.
Công ty phát triển, doanh số tăng, ông Dũng bàn với người bạn A định hướng kinh doanh nhập khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam qua Ba Lan bán để tăng lợi nhuận. Ông Dũng được giao về nước tìm nguồn hàng, ông cho biết bản thân đã về Thái Bình để đặt thúng sơn mài, đồ khảm bạc dùng trong nhà, ông còn qua tận Đồng Nai đặt tranh sơn mài, nón lá buông,…
Khi công ty ngày một đi lên, người bạn A đứng ra lo giấy tờ đã tìm cách mua lại cổ phần của ba người còn lại. Ông Dũng ở lại cùng bạn A làm ăn.
Tuy nhiên, sau đó xung đột lớn xảy ra và ông Dũng quyết định rời công ty. Ông được chia một số hàng hoá, còn tài sản, thương hiệu nhưng hệ thống phân phối thì người bạn kia giữ. Lúc này, công ty đã trị giá nhiều triệu USD.
Bài học sâu sắc về trải nghiệm lần đầu khởi nghiệp
Vị CEO Dh Foods trải lòng, ở lần đầu khởi nghiệp, ông vừa thất bại đau đớn, vừa mất bạn. Không những thế, ông còn nợ đối tác Việt Nam một khoản tiền lớn để làm hàng đầu tư cho công ty bên Ba Lan.
Nguyên nhân của sự thất bại theo ông Dũng đó là ngay từ đầu thỏa thuận chỉ là miệng, không có giấy tờ cam kết minh bạch, chuyện tài chính kế toán không rõ ràng.
"Từ câu chuyện của tôi, tôi khuyên các bạn khi khởi nghiệp nên rút kinh nghiệm. Ngay từ đầu, giấy tờ nên rõ ràng, hãy thuê luật sư công chứng đàng hoàng. Càng rõ ràng, minh bạch ban đầu thì sau này có ‘chia tay’ cũng đơn giản hơn rất nhiều. Và quan trọng, khởi nghiệp cần chọn kỹ người đồng hành, chứ đừng chỉ vì chơi thân với nhau mà làm cùng nhau”, ông Dũng nhấn mạnh.