Ông Đặng Lê Nguyên Vũ sinh ngày 10 tháng 2 năm 1971 tại huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa trong một gia đình nông dân nghèo. Năm 1992, ông nhập học Khoa Y, Đại học Tây Nguyên. Trong giai đoạn này ông đã bắt đầu các hoạt động tìm tòi và nghiên cứu về lĩnh vực cà phê. Tới năm 1996, ông cùng vợ là Lê Hoàng Diệp Thảo thành lập hãng Cà phê Trung Nguyên tại Buôn Ma Thuột.
Theo VOV, vào thời điểm đó, Đặng Lê Nguyên Vũ đạp chiếc xe cà tàng của mình tới từng đại lý để thu mua cà phê với ý niệm: Chỉ có chế biến mới tạo nên giá trị.
Tư duy này hiện giờ là phổ biến, nhưng cách đây 18 năm, khi Hãng Cà phê Trung Nguyên ra đời, xuất khẩu cà phê thô vẫn là mục tiêu chính. Thậm chí, ý tưởng chế biến cà phê của Vũ bị kêu là khùng, chứ chưa nói đến tham vọng chế biến cà phê ngon để xuất khẩu.
Ngay cả việc Đặng Lê Nguyên Vũ đặt tên cho doanh nghiệp của mình cũng rất khác, nghe khá ngông, đó là “Hãng cà phê Trung Nguyên”.
Trong tiếng Việt và trong ý niệm của giới kinh doanh nói chung, hãng là một cơ sở to tát, chứ không thể là một căn nhà nhỏ ọp ẹp và chiếc máy rang xay cà phê cũ kỹ công suất thấp như của ông chủ Cà phê Trung Nguyên khi đó.
Trái ngược với những lời bàn tán, không lâu sau, thương hiệu Cà phê Trung Nguyên vượt ra khỏi ranh giới Đắk Lắk. Năm 1998, cuộc đổ bộ rầm rộ, với sức công phá mạnh giúp cà phê Trung Nguyên phủ khắp các ngõ ngách của Sài Gòn, tới từng dân nghiền cà phê.
Đặng Lê Nguyên Vũ tạo ra cách thức để khách hàng tự mình trở thành người sành điệu về cà phê, tự tạo hình ảnh cá nhân qua sự lựa chọn khác nhau trong từng hương vị của cà phê.
Năm 2005, Hãng Cà phê Trung Nguyên được xem là nhà chế biến cà phê lớn nhất Việt Nam, vượt qua tất cả đối thủ nước ngoài. Năm 2008, Trung Nguyên thành lập văn phòng tại Singapore nhằm mục tiêu phát triển thị trường này thành một cứ điểm để mở rộng ra khối Asean và toàn cầu. Tính đến năm 2016, cà phê Trung Nguyên đã có mặt tại 60 quốc gia.
Tháng 2/2012, Đặng Lê Nguyên Vũ lần đầu tiên được vinh danh là “Vua Cà phê Việt” một cách chính thức trên tạp chí uy tín National Geographic Traveller.
Vào tháng 8/2012, Tạp chí Forbes nhắc lại danh hiệu này với lời ca ngợi “zero to hero” (nhân vật từ vô danh thành anh hùng).
Tháng 11/2012, Đăng Lê Nguyên Vũ là người châu Á duy nhất được mời tham dự Hội thảo “Thiết lập Chương trình nghị sự quốc tế” tổ chức tại Lucerne (Thụy Sĩ) và gây kinh ngạc khi khẳng định “học thuyết cà phê” sẽ thay thế các học thuyết đã gãy đổ.
Sau quãng thời gian sống trên núi 5 năm để đi tìm triết lý riêng của bản thân, Đặng Lê Nguyên Vũ đã trở lại để tiếp tục lèo lái con thuyền Trung Nguyên vượt qua thử thách, hướng tới vinh quang như ông hằng mơ ước. Tuy nhiên, bên cạnh ông Vũ không còn có sự sát cánh của bà Lê Hoàng Diệp Thảo. Vụ ly hôn đình đám và những lùm xùm xung quanh việc tranh chấp Trung Nguyên đang nóng hơn bao giờ hết.
Trong những diễn biến mới nhất, phiên toà xét xử vụ ly hôn Đặng Lê Nguyên Vũ - Lê Hoàng Diệp Thảo vào ngày 20/2/2019 đã tiến tới phần đối đáp giữa hai bên. Quá trình xây dựng và góp vốn vào Trung Nguyên là chủ đề được đưa ra mổ xẻ. Tranh luận giữa ông Vũ và bà Lê Hoàng Diệp Thảo khiến không khí phiên toà trở nên rất căng thẳng.
Dù đưa ra nhiều tranh luận nhưng tựu chung lại, theo VnExpress, ông Vũ luôn khẳng định "chưa bao giờ sai" với bà Thảo, không ai muốn loại bà ra khỏi công ty "nhưng chồng phải ra chồng, vợ phải ra vợ" và "phải có trật tự". "Nếu tôi sống không phải thì em ruột, em dâu, em rể của cô ấy đâu có làm ở công ty", ông nói. Đồng thời, luật sư của ông Đặng Lê Nguyên Vũ đã đề xuất phân chia tài sản tỷ lệ 7-3, trong đó ông Vũ nắm 70% và bà Thảo cùng các con nắm 30%.
Đề nghị này đã khiến bà Lê Hoàng Diệp Thảo có những cảm xúc tiêu cực. Tối cùng ngày, trang cá nhân của bà đăng tải dòng tâm sự bày tỏ sự "thất vọng", nuối tiếc vì "tin tưởng nhầm người quá lâu", và cũng tố cáo ông Đặng Lê Nguyên Vũ bỏ bê, không chăm sóc, chu cấp cho con cái trong khoảng thời gian 5 năm sống trên núi.