Các công ty chứng khoán Việt 'rót' hơn 100.000 tỷ đồng đầu tư tài chính
Theo báo cáo tổng hợp kết quả kinh doanh quý I/2019 của ngành dịch vụ tài chính vừa được Công ty Chứng khoán SSI công bố, tổng doanh thu toàn ngành quý vừa qua giảm tới 22,3% so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu do doanh thu hoạt động môi giới giảm 49,7% trong khi các hoạt động chính khác giảm nhẹ hơn.
Chi phí hoạt động kinh doanh cũng giảm tương ứng 27%, tuy nhiên chi phí tài chính tăng 22,6% và chi phí quản lý tăng 19,2% đã khiến lợi nhuận sau thuế toàn ngành quý I/2019 giảm mạnh 35,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Hoạt động môi giới chịu nhiều ảnh hưởng nhất trong bối cảnh thị trường trầm lắng. Tổng doanh thu từ hoạt động này giảm 49,7%, riêng Top 20 công ty chứng khoán giảm tới 52%. Đáng chú ý, theo SSI, phí môi giới có xu hướng giảm sau quyết định bỏ mức sàn của Bộ Tài chính đã kéo doanh thu mảng này giảm nhanh hơn. Tỷ lệ doanh thu môi giới/tổng giá trị giao dịch thị trường giảm từ 0,39% trong năm 2018 xuống 0,36% trong quý I/2019.
Trong khi doanh thu mảng môi giới giảm tới gần 50% thì chi phí mảng môi giới chỉ giảm 22,8% khiến lợi nhuận trước thuế mảng này giảm mạnh 78,4% còn vỏn vẹn 215 tỷ đồng. Trong đó, SSI giảm tới 85%, HSC giảm 74%, VCSC giảm 91%, VNDirect giảm 37%; một số còn chuyển từ lãi sang lỗ như VPS, MASC, SHS, MBS. Riêng TCBS, lợi nhuận mảng này tăng 8,7% đạt 22,1 tỷ đồng nhờ hoạt động thiên về mảng trái phiếu.
Về hoạt động cho vay, các công ty chứng khoán duy trì hoạt động cho vay với tổng giá trị các khoản cho vay và phải thu đạt 50.500 tỷ đồng, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái, riêng các khoản cho vay ký quỹ (margin) đạt 48.500 tỷ đồng.
Ngoại trừ SSI, VCSC, VNDirect, SHS có dư nợ cho vay ký quỹ giảm nhẹ, phần lớn các công ty chứng khoán đều tăng cho vay ký quỹ so với cuối năm 2018. Đáng chú ý, MASC tăng 1.077 tỷ đồng, HSC tăng 602 tỷ đồng, MSI tăng 736 tỷ đồng. 5 công ty chứng khoán có dư nợ cho vay ký quỹ lớn nhất là SSI với 5.841 tỷ đồng, MASC với 4.498 tỷ đồng, HSC với 3.745 tỷ đồng, MBS với 2.467 tỷ đồng, VNDirect với 2.445 tỷ đồng.
Hoạt động này mang về khoản lãi 1.295 tỷ đồng cho các công ty chứng khoán trong quý I/2019, giảm nhẹ 4,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong bối cảnh thị trường khó khăn, đây trở thành nguồn thu ổn định và lớn nhất của các CTCK, chiếm 66% tổng lợi nhuận trước thuế.
Hoạt động đầu tư tài chính được các công ty chứng khoán đẩy mạnh trong quý I/2019 với tổng giá trị các khoản đầu tư tài chính tăng 4,5% so với cuối năm 2018 đạt 103.900 tỷ đồng. So với cùng kỳ năm 2018, cơ cấu các khoản mục đầu tư không thay đổi nhiều. Cụ thể, các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL) tăng 7,7%, các tài sản tài chính sẵn sàng để bán (AFS) tăng 9,7%, trong khi các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn (HTM) giảm 4,1%.
Lãi ròng từ các khoản đầu tư tài chính đạt 1.597 tỷ đồng trong quý I/2019, giảm nhẹ 6% so với cùng kỳ, kết quả khá tích cực khi VN-Index chỉ tăng 9,9% trong quý I/2019 so với mức tăng 19,3% của quý I/2018. Một số công ty đạt tăng trưởng tốt như VNDirect tăng 97%, VPS tăng 50%, VCSC tăng 46%; ngược lại, HSC giảm 75%, SHS giảm 38%, riêng MBS chuyển từ lãi 76 tỷ thành lỗ 27 tỷ đồng.
Hoạt động tư vấn tài chính khá mờ nhạt với tổng doanh thu chỉ đạt 120 tỷ đồng trong quý I/2019, giảm 12,2%. Trong đó, riêng VPS chiếm gần 50% với doanh thu đạt 57,15 tỷ đồng cùng một vài công ty có hoạt động đáng kể như SSI, MBS, TVS với doanh thu từ 8 – 15 tỷ đồng. Mảng này mang về 52,3 tỷ lãi cho các công ty chứng khoán, riêng VPS lãi 55,6 tỷ, SSI, MBS, TVS lãi khiêm tốn, còn các công ty chứng khoán khác phần lớn chịu lỗ.
Kết thúc quý I/2019, VCSC vươn lên trở thành công ty chứng khoán có lợi nhuận sau thuế lớn nhất với 202,5 tỷ đồng, nhờ kết quả đầu tư tài chính tích cực, bên cạnh việc tiết giảm các khoản chi phí quản lý, chi phí tài chính. Tuy vậy, mức lãi này vẫn giảm 39% so với cùng kỳ năm ngoái.
TCBS đạt tăng trưởng ấn tượng 128% trong quý I/2019, đạt 168,8 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế nhờ lãi từ hoạt động đầu tư tăng 180%. Sau khi tăng vốn điều lệ gấp 5 lần, MSI đạt tăng trưởng 92% nhưng vẫn còn khá khiêm tốn với lợi nhuận sau thuế 20 tỷ đồng. MASC và VPS cũng tăng vốn điều lệ gấp hơn 2 lần trong năm vừa qua nhưng kết quả chưa được phản ánh vào lợi nhuận. Còn lại phần lớn các công ty chứng khoán đều có tăng trưởng âm như SSI giảm 52%, HSC giảm 75%, VNDirect giảm 36%, SHS giảm 56%.