Đại dịch Covid-19 đã tô màu xám xịt cho bức tranh du lịch trong 2 năm vừa qua. Mặc dù cuối năm 2021, nhiều quốc gia đã dần mở cửa trở lại khi tỷ lệ tiêm chủng ở các nước gia tăng cùng nhu cầu "xê dịch" mạnh mẽ của du khách sau khoảng thời gian dài bị đè nén.
Những tia sáng trên bức tranh du lịch trở nên le lói khi sự xuất hiện của biến thể virus ncoV Omicron gần đây đã khiến các quốc gia một lần nữa phải thắt chặt biên giới.
Mức độ phục hồi ở mỗi khu vực khác nhau
Theo phân tích của hãng nghiên cứu Skift, sự phục hồi du lịch giữa các khu vực không có sự đồng đều.
Phân tích dựa trên hơn 50 chỉ số khác nhau như lượt tìm kiếm du lịch, tỉ lệ khách sạn hết phòng, doanh thu mỗi đêm và số lượt hủy phòng,… so với năm 2019 cho thấy sự chênh lệch rõ rệt giữa các khu vực.
Wouter Geerts, nhà phân tích nghiên cứu cấp cao tại Skift cho biết: “Chúng tôi nhận thấy có mối tương quan chặt chẽ giữa số ca bệnh Covid mới và sự phục hồi của du lịch. Khi số ca bệnh gia tăng, biên giới có xu hướng đóng cửa cùng với giãn cách xã hội, việc đi lại ngay lập tức suy giảm đáng kể.
Thời điểm Covid xuất hiện năm 2020, các quốc gia Bắc Mỹ như Mỹ và Mexico vẫn “cởi mở”, ngành du lịch ít bị tổn thất hơn. Ngược lại, từ thời điểm đó đến nay, khu vực châu Á vẫn thực hiện chiến lược “không Covid”. Hoạt động truy vết, phong tỏa, giãn cách cả thành phố thực hiện nghiêm ngặt ngay cả khi chỉ phát hiện một vài ca bệnh khiến việc di chuyển bị kìm hãm.
Trong thời gian gần đây, sau khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo về Omicron, biến thể Covid-19 mới được phát hiện ở Nam Phi, nhiều quốc gia bao gồm Mỹ, Canada, Anh và Singapore đã hạn chế khách du lịch từ miền nam châu Phi.
Các hãng hàng không lao đao
Theo Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), các hãng hàng không liên tục báo lỗ trong năm 2020 và dự kiến tình trạng này còn tiếp diễn. Tuy nhiên, báo cáo vào tháng 10 cho thấy thiệt hại của năm 2021 có thể nhẹ nhàng hơn so với năm ngoái.
IATA cho biết, chỉ số RPK (Revenue passenger kilometers – lượng khách luân chuyển) dự kiến sẽ gia tăng trong năm nay, nhưng chỉ dừng lại ở khoảng 40% so với thời điểm trước khi dịch Covid bùng phát.
Tổ chức nghiên cứu và bình luận thị trường Fitch Ratings dự báo RPK toàn cầu năm 2021 và 2022 vẫn ở mức thấp bởi sự phục hồi của giao thông quốc tế chậm hơn mong đợi . Thêm vào đó, hoạt động hàng không lại tiếp tục bị tê liệt bởi sự xuất hiện của biến thể Omicron. Dù hơi sớm để đánh giá tác động của Omicron nhưng những làn sóng lây lan tiếp theo cùng các chính sách hạn chế của các nước sẽ đình trệ hoạt động di chuyển.
IATA dự đoán trong năm tới có thể chỉ các hãng hàng không của khu vực Bắc Mỹ có lợi nhuận.
Lượng đặt phòng khách sạn chênh lệch giữa các khu vực
Tương tự tình hình lợi nhuận của các hãng hàng không, lượng đặt phòng khách sạn trong năm 2021 phục hồi khá chậm.
Theo dữ liệu từ Tổ chức Du lịch thế giới của Liên Hợp Quốc, tỷ lệ đặt phòng khách sạn giữa các khu vực cũng có sự khác biệt.
Châu Âu là khu vực phục hồi chậm nhất. Lượng đặt phòng khách sạn từ tháng 1 đến tháng 10 năm nay thấp hơn 70% so với cùng kỳ của năm 2019. Ngược lại, khu vực Trung Đông hồi sinh mạnh mẽ nhất với lượng đặt phòng khách sạn từ tháng 1 đến tháng 10 năm 2021 chỉ thấp hơn 13% so với cùng kỳ năm 2019.
Theo Mike Tansey, Giám đốc điều hành mảng tăng trưởng du lịch của công ty tư vấn Accenture, khách du lịch đến Trung Đông chủ yếu từ châu Âu. Tỉ lệ phủ vaccine cao và mùa du lịch cao điểm tại châu Âu là hai yếu tố chính thúc đẩy du lịch Trung Đông tăng trưởng. Các quốc gia Trung Đông hiện đang dẫn đầu thế giới về tỉ lệ tiêm chủng nên ngành du lịch khu vực này được hưởng lợi nhanh nhất từ việc phục hồi.
Triển vọng cho hoạt động du lịch năm 2022
Dù đại dịch vẫn chưa kết thúc nhưng các chuyên gia tỏ ra lạc quan với tình hình phục hồi của ngành du lịch.
Theo Choo Pin Ang, Giám đốc điều hành khu vực châu Á của kênh du lịch trực tuyến Expedia, chính phủ các nước như Thái Lan, Malaysia đã có những hành động rất đáng khích lệ để phục hồi du lịch. Ngành du lịch năm 2022 sẽ có triển vọng đáng kể.
Cùng lúc đó, kết quả khảo sát 24.000 người trưởng thành vào tháng 8 về những dự định du lịch trong năm 2022 của các nhà nghiên cứu trang web du lịch Booking.com cho kết quả bất ngờ.
Khoảng 59% người tham gia khảo sát chọn các kỳ nghỉ ngắn ngày và được nghỉ làm thay vì làm việc từ xa trong các kỳ nghỉ dài ngày hơn. Bên cạnh đó, có 79% người tham gia khảo sát cho rằng du lịch là nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống.
Theo Nuno Guerreiro, Giám đốc khu vực Nam Á Thái Bình Dương của Booking.com, 'ngành công nghiệp không khói' vẫn chịu áp lực đáng kể khi các quốc gia đang tiếp tục phải vật lộn với những đợt bùng phát mới đang diễn ra. Tuy nhiên, du lịch vẫn sẽ là nhu cầu không thể thiếu của con người.