Ảnh: Quochoi.vn Sáng 3/6, chịu trách nhiệm giải trình trước Quốc hội liên quan đến xung quanh việc phân bổ dự phòng chung của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 – 2020, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định mục tiêu chung của tất cả các đại biểu và Quốc hội đều mong muốn kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được Quốc hội phê duyệt được thực hiện, thực thi một cách hiệu quả.
Giai đoạn hiện nay cũng là lần đầu tiên thực hiện chi ngân sách đầu tư theo kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm.
"Trước đây, năm nào chúng ta quyết định năm đó thì trong giai đoạn này chúng ta quyết định theo là 5 năm và theo đó cũng đã phân bổ hết số vốn dự kiến đầu tư cho 5 năm. Bây giờ chúng ta chỉ còn đúng nguồn dự phòng mà chúng ta đang bàn ở đây", ông Dũng chia sẻ.
Bộ trưởng Kế hoạch Đầu tư cũng nêu ra một thực tế, các địa phương, các bộ, ngành hiện nay đang có rất nhiều vấn đề bức xúc đặt ra, từ giao thông cho đến hạ tầng xã hội, ứng phó với biến đổi khí hậu, cho đến các cơ sở tư pháp, các thanh toán nợ đọng xây dựng rồi cho đến cả vấn đề ô nhiễm môi trường…. Tuy nhiên, những dự án này, dù cấp thiết, nhưng cũng không có ngân sách để triển khai vì không có tên trong danh mục dự án được Quốc hội quyết định và phân bổ.
Bộ trưởng Dũng cũng nhấn mạnh trong giai đoạn vừa qua, kế hoạch đầu tư công trung hạn chủ yếu tập trung chủ yếu vào giải quyết các vấn đề tồn tại của các nhiệm kỳ trước đây. "Trong 9.600 dự án mà chúng ta triển khai ở kế hoạch đầu tư năm nay thì 8.000 dự án là chuyển tiếp. Chúng ta chỉ khởi công mới 400 dự án thôi, còn lại là trả nợ và thanh toán", ông Dũng nói.
Lấy ví dụ của ngành Giao thông, ông Dũng cho biết trong nhiệm kỳ vừa rồi ngân sách đã dành rất nhiều để trả nợ nhưng hiện nay, ngành Giao thông vẫn đang nợ 20.000 tỷ đồng. Số tiền này có thể sẽ phải giải quyết trong nhiệm kỳ sau hoặc thậm chí là nhiệm kỳ sau nữa cũng chưa hết. Nhiều công trình đã phải dừng, hoãn vì không đủ khả năng.
"Nhu cầu thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản hiện nay còn rất lớn dù trong nhiệm kỳ vừa qua chúng ta đã thắt lưng buộc bụng, tập trung vào trả nợ, tập trung vào cho các dự án chuyển tiếp và hạn chế tối đa các dự án khởi công mới. Chính vì thế, các vị đại biểu và truyền thông cũng nêu thực trạng nhiệm kỳ vừa rồi không thấy công trình nào khởi công mới".
Về nguồn lực cho kế hoạch đầu tư công, Bộ trưởng Dũng cũng nêu chuyện "con gà, quả trứng", tức là chúng ta chuẩn bị vốn trước hay dự án trước. Ông Dũng đề nghị lần này Quốc hội làm rõ vấn đề, tức là phải xác định có nguồn vốn trước, phải chỉ ra được nguồn vốn đó ở đâu?, khả năng là bao nhiêu? rồi phân giao lại cho các địa phương của ngành theo các mục tiêu Quốc hội cho phép, sau đó chuẩn bị dự án.
Đối với Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ trưởng Dũng cũng thừa nhận việc bố trí ngân sách chưa được tập trung và chưa được thỏa đáng vì chúng ta có nhiều mục tiêu, nhiệm vụ khác.
"Trong nhiệm kỳ vừa rồi, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm đến đồng bằng sông Cửu Long. Xin thưa là trong nhiệm kỳ 5 năm qua, ngành giao thông vận tải đã bố trí cho đồng bằng sông Cửu Long 41 nghìn tỷ chiếm khoảng hơn 32-33%, ngành nông nghiệp đã bố trí hơn 15 ngàn tỷ chiến hơn 30% của cả nước, ngành tài nguyên môi trường đã bố trí 4.750 tỷ/15 nghìn tỷ cũng chiếm 30% của cả nước trong các chương trình biến đổi khí hậu", ông Dũng cho biết thêm.
Về khoản nợ hơn 4.000 tỷ đồng chi trả giải phóng mặt bằng Cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, Bộ trưởng Dũng cho biết đây là khoản cam kết của Chính phủ mà chúng ta đã xác định là nợ của Trung ương thuộc ngân sách phải trả và Nghị quyết của Bộ Chính trị đã có ý kiến, Nghị quyết của Quốc hội phù hợp.
"Chúng ta chậm ngày nào sẽ ảnh hưởng đến doanh nghiệp ngày đó. Nếu Quốc hội thấy tỷ lệ để trả nợ cao quá thì chúng tôi hoàn toàn chấp hành ý kiến của Quốc hội sẽ xem xét, rà soát để giảm bớt tỷ trọng đó giành ưu tiên cho một số công trình cấp bách hay xử lý một số công việc khác, một phần trả cho VIDIFI, cho đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng chứ không sử dụng hết 4.000 tỷ", ông Dũng nói.