Nền văn minh của người Minoan
Nằm ở phía nam Biển Aegean, Santorini là một nhóm nhỏ gồm 5 hòn đảo nằm trong cụm đảo Cyclades: đảo chính Thera, hai đảo Therasia và Aspronisi ở ngoại vi và hai đảo nham thạch.
Nét kiến trúc độc đáo của 2 gam màu trắng - xanh tại Santorini
Khoảng 5.000 năm trước, Santorini là một vùng đất núi lửa duy nhất được gọi là Stronghyle (có nghĩa là “tròn” trong tiếng Hy Lạp), đây cũng là nơi đóng vai trò quan trọng trong quá trình định hình lịch sử. Khi ấy, một nền văn minh bắt đầu phát triển trên đảo Crete gần đó.
Cư dân trên đảo là người Minoan, được đặt theo tên Vua Minos huyền thoại (Minos là một trong ba người con yêu quý của thần Zeus). Đó là một cộng đồng bí ẩn và có trình độ. Họ là những chiến binh, nhưng cũng là những thương gia, nghệ sĩ và thủy thủ tài ba.
Tổ tiên của người Minoan vẫn luôn là chủ đề gây tranh cãi. Một số người tin rằng họ là dân tị nạn đến từ đồng bằng châu thổ sông Nile của Ai Cập, một số người khác lại nói rằng đó là những người đến từ Palestine, Syria hoặc Bắc Mesopotamia cổ đại.
Nhưng nghiên cứu gần đây nhất cho biết nền văn minh Minoan được phát triển tại chỗ, có nguồn gốc từ những nông dân đầu tiên sinh sống tại Hy Lạp và miền tây nam Anatolia.
Dù có nguồn gốc thế nào đi chăng nữa thì không mấy ai nghi ngờ rằng thời kỳ từ năm 2600 trước Công nguyên cho tới 1100 trước Công nguyên, đã có một nền văn minh rất phát triển và phồn thịnh tại nơi đây.
Các cuộc khai quật ở Crete, đặc biệt là ở Knossos (thủ phủ của đảo Minoan Crete) đã cho thấy nhiều dấu tích còn sót lại của một cung điện nguy nga, tráng lệ cùng những đồ trang sức bằng vàng và những bức bích họa rất trang nhã.
Trong nhiều thế kỷ, đế chế Minoan đã mở rộng tới đảo Rhodes (nằm cách Stronghyle 309km về phía đông) cùng các phần thuộc duyên hải Thổ Nhĩ Kỳ và vươn xa tới tận Ai Cập và Syria.
Stronghyle (nay là Santorini) là một nơi vô cùng quan trọng đối với người Minoan do vị trí đặc biệt của nó trên tuyến giao thương buôn bán đồng giữa đảo Cyprus và đảo Minoan Crete.
Hoàng hôn tại thiên đường Santorini
Sự sụp đổ của nền văn minh huy hoàng
Những thành tựu trí tuệ của người Minoan chỉ bị lu mờ bởi lối sống phóng túng quá mức. Họ ăn mừng, say sưa chè chén ngay cả trong đám tang,.. Và cuối cùng, chính thiên nhiên đã quyết định hủy diệt họ.
Trong khoảng thời gian từ 1627 trước Công nguyên đến 1600 trước Công nguyên, vụ phun trào trào Minoan (hoặc Santorini) có lẽ là vụ phun trào lớn nhất trong 10.000 năm, đã xảy ra trên Stronghyle.
Trước lần phun trào đó, miệng núi lửa được biết đến hiện nay vẫn chưa xuất hiện. Thay vào đó, một miệng núi lửa nhỏ hơn, từ một vụ phun trào xảy ra từ trước đó rất lâu, tạo thành một đầm phá ở phía bắc của hòn đảo. Trong vụ phun trào, dòng chảy mạnh của chất nham thạch dày tới 60m đổ xuống biển đã gây ra sóng thần sóng cao 9m đập vào bờ biển Crete.
Những con sóng có thể đã vươn tới tận miền tây Thổ Nhĩ Kỳ và thậm chí cả Israel. Khi trận đại hồng thủy kết thúc, miệng núi lửa bắt đầu hình thành (mặc dù thời gian để nó dần định hình thành sự tồn tại của Santorini hiện tại có lẽ phải mất vài nghìn năm).
Đối với người Minoan, đó là khởi đầu của sự kết thúc. Sự hủy diệt mà núi lửa gây ra đã khiến lượng lớn khí thải được xả vào khí quyển, làm xáo trộn cân bằng khí hậu, phá hủy nền nông nghiệp của người Minoan.
Nhưng điều khiến các nhà nghiên cứu bất ngờ là, không giống như thành phố La Mã cổ Pompeii, nơi bị chôn vùi trong hơn 6m tro và đá bọt núi lửa khi núi lửa Vesuvius thức giấc hồi năm 79, người ta đã không tìm được bất kỳ một thi thể nào của cư dân ở Santorini.
Bởi tất cả các lần núi lửa hoạt động thì người dân Santorini đều được cảnh báo trước và họ đi lánh nạn. Cho đến tận ngày nay, không ai biết là họ đã đi đâu và đây vẫn là bí ẩn của nhân loại.
Hơn 3.500 năm sau tình trạng lộn xộn, giờ đây Santorini đã khoác lên mình một tấm áo mới với cảnh quan thiên nhiên kỳ ảo cùng kiến trúc độc đáo. Những bờ cát đen trải dài cùng ánh hoàng hôn lãng mạn, Santorini của hiện tại được xem là thiên đường cho các tín đồ yêu du lịch.